Sudan’da Ömer el Beşir’in 30 yıllık iktidarının halk ayaklanması sonucu devrilmesi ile oluşturulan hükümete karşı ordu ve HDK arasında yaşanan güç mücadelesi 16 aydır devam etmektedir. Nisan 2023’te başlayan savaş, ülkenin çeşitli eyaletlerinde devam etmekte olup, ordu kuzey ve doğu eyaletlerde etkiliyken HDK batı ve güney eyaletlerinde etkin durumdadır. Çatışmalar sonucunda 18 bin 800’den fazla kişi hayatını kaybederken, 10 milyon kişi yerinden edilmiş ve 25 milyondan fazla insan insani yardıma muhtaç durumdadır.
Savaşın sonlandırılması için başlatılan Cidde görüşmeleri sonuçsuz kalmış, buna ek olarak Suudi Arabistan ve ABD’nin arabuluculuğu, Mısır’ın girişimi, Doğu Afrika’da Hükümetlerarası Kalkınma Otoritesi’nin çabaları ve Bahreyn’in başkenti Manama’da yapılan görüşmeler de sonuç vermemiştir. Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan, ülkesinin ABD ile diyalog kurmaya istekli olduğunu ancak Cidde Bildirgesi’nin uygulanmasının “kırmızı çizgileri” olduğunu belirtmiştir. ABD Dışişleri Bakanı’nın daveti ile yapılan Cenevre görüşmelerine HDK heyeti katılırken ordu görüşmelerde yer almamış ve Sudan hükümeti ise bu yeni platforma ihtiyaç olmadığını savunmuştur.
Cidde Bildirgesi, Suudi Arabistan’ın Cidde şehrinde ordu ve HDK arasında barışı sağlamak amacıyla yapılan görüşmeler sonucunda 11 Mayıs 2023’te imzalanmıştır. Bildirgede, tarafların sivillere zarar vermemesi ve Sudan halkının çıkarlarının öncelikli olması vurgulanmıştır. Ancak, ordunun HDK’nin başkentte sivil yerleşim yerlerini terk etmemesi ve tekrarlayan ihlalleri nedeniyle Cidde görüşmelerinden çekilmesi ile süreçte tıkanıklıklar olmuştur.
Sudan egemenlik konseyi, ABD ile diyaloğa istekli olduklarını ancak Cidde bildirgesinin uygulanmasının kırmızı çizgileri olduğunu belirtmiştir. Bu bağlamda, ülkenin içinde bulunduğu siyasi ve insani krizin çözümü için taraflar arasındaki müzakerelerin önemi ortaya çıkmaktadır. Gelecekte yapılacak görüşmelerin ve çabaların, Sudan halkının refahı ve ülkenin istikrarı için hayati öneme sahip olduğu vurgulanmaktadır.
