Geçmişte yapılan çeşitli araştırmalar, uçuk virüsü olarak da bilinen Herpes Simplex HSV-1’in beyne zarar verme potansiyelini ortaya koymuştur. Son dönemde gerçekleştirilen yeni bir çalışma, bu viral saldırının beyin içerisinde nasıl yayıldığı konusunda daha fazla bilgi sunmaktadır. Çalışma, Fransa’daki Colorado Üniversitesi ve Bourgogne Üniversitesi’nden bilim insanları tarafından yürütülmüştür.
Bu araştırmada, HSV-1 virüsünün farelerin beyinleri üzerindeki etkileri detaylı bir şekilde incelenmiş, etkilenen beyin bölgeleri haritalandırılmış ve elde edilen sonuçların olası etkileri değerlendirilmiştir. HSV-1 virüsü, merkezi sinir sistemine iki farklı yol ile ulaşabilmektedir ancak enfeksiyonun beyin içerisindeki yayılım mekanizması hâlâ tam olarak anlaşılamamıştır.
“Bu virüsün Alzheimer ile ilişkilendirildiği görüldü”
Colorado Üniversitesi’nden nörolog Christy Niemeyer, yaptığı açıklamada, “Son zamanlarda bu yaygın virüsün Alzheimer hastalığı gibi nörodejeneratif hastalıklarla ilişkilendirildiği görüldü. Ancak merkezi sinir sisteminin nasıl istila edildiği konusunda henüz net bir yol belirlenemedi. HSV-1’in beyne nasıl girebileceğini ve hangi beyin bölgelerinin savunmasız olduğunu anlamak, hastalığın nasıl tetiklendiğini çözmenin anahtarıdır.” ifadelerini kullanmıştır.
Araştırma sırasında, farelerin beyinlerinde HSV-1 ile etkileşime giren iltihaplı mikroglia hücrelerinin (merkezi sinir sisteminin doğal bağışıklık hücreleri) aktivitesi incelenmiştir. Bazı beyin bölgelerinde virüsün geçişinin ardından iltihabın devam ettiği görülmüştür. Bu durum, virüsün beyin üzerindeki etkilerinin ne denli kalıcı olabileceğini göstermektedir.
“Kronik iltihaplanmaya yol açabilir”
Araştırma sonuçlarına göre, en ciddi vakalarda HSV-1’in sebep olduğu iltihabın, tüm beyin üzerinde etkili olabilen ve hayati tehlike arz eden ensefalite yol açabileceği tespit edilmiştir. Nörolog Niemeyer, “HSV-1’in varlığı, beyinde tam anlamıyla ensefalite neden olmasa da, bu beyin bölgelerinin işleyişini olumsuz yönde etkileyebilir. Sürekli iltihaplanma gösteren hücreler, bir dizi nörolojik ve nörodejeneratif hastalığın tetikleyicisi olan kronik iltihaplanmaya yol açabilecektir.” şeklinde bir değerlendirmede bulunmuştur.
Sonuç olarak, araştırmalar HSV-1 virüsü ve mikroglia ile ilişkili iltihaplanmanın, Alzheimer hastalığının bazı beyinlerdeki seyri ve tutunma mekanizmaları üzerinde etkili olabileceğini ve bu durumun Alzheimer’ın ilerleme hızını etkileyebileceğini öne sürmektedir.
