Suriye’de, Heyet Tahrir Eş-Şam (HTŞ) liderliğindeki muhalif güçler tarafından başlatılan savaş, 28 Kasım 2023 tarihinde Halep’te yoğun bir şekilde devam etmektedir. Beş gündür süren bu çatışmalarda, önemli bölgeler birbiriyle değişirken, Suriye’nin haritası da yeniden şekillenmektedir.
Halep’in büyük bir kısmında ve İdlib genelinde hakimiyet sağlamakta olan silahlı gruplar, son olarak stratejik öneme sahip Tel Rıfat bölgesine doğru ilerlemiştir. Tel Rıfat, Türkiye sınırına yaklaşık 18 kilometre uzaklıktadır ve 8 yıldır terör örgütü PKK’nın Suriye kolu olan YPG’nin kontrolü altındaydı.
Son gelişmeler sonucunda, Suriye Milli Ordusu (SMO) birlikleri, bu kritik bölgeyi ele geçirmiş ve burada hakimiyet sağlanmıştır. Tel Rıfat’ı terör örgütü PKK/YPG’den kurtaran SMO, ilçe merkezindeki tünel ve tuzaklamalara karşı da tedbirler alarak, sivillerin güvenli dönüşlerini sağlamaya çalışmaktadır. PKK/YPG’den kurtarılan ilçe merkezi, yıllar önce yerinden edilen Tel Rıfatlıların geri dönüşlarına başlamasıyla önemli bir dönüşüm sürecine girmiştir.
SMO’nun terör örgütünden kurtardığı Tel Rıfat’ın ardından, rejim karşıtı gruplar İdlib ilinin tamamına ve Halep şehir merkezine hakim olduktan sonra, rejim kontrolündeki Hama yönünde ilerleme kaydetmiştir. Hama kent merkezine 12 kilometre kadar yaklaşan bu gruplar, Maardis-Taybetul İmam hattında mevzilenmiş durumdadır. Burada rejim güçleri ve rejim karşıtları arasında aralıklarla çatışmalar da yaşanmaktadır.
Söz konusu silahlı gruplar, Hama’da Celime, Elzeka, Beridec, Cübbeyin, Tel Meleh, Kırkat, Muğayyir, Mabtan yerleşimleri ile Gab Ovası’ndaki Tüveyne, Huveyz, Şeria ve Bab Taka köylerini kontrolü altına almıştır. Rejim karşıtları, çatışmalar esnasında Esad güçlerinin komuta kademesine de kamikaze dronlarla saldırılar düzenlemektedir.
Suriye’deki çatışmalar sürerken, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in, İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ile yaptığı telefon görüşmesinde, Suriye’deki durumu ele aldığı ve Esad güçlerine koşulsuz destek verdiği belirtilmiştir. Kremlin, Suriye’nin mevcut yönetiminin anayasal düzeni yeniden tesis etme yönündeki eylemlerine tam destek verdiklerini dile getirmiştir.
Bu bağlamda, muhalif lider Hadi el-Bahri de önemli bir açıklamada bulunarak, “Rejim, Birleşmiş Milletler sürecine ve siyasi geçişe bağlı kalana kadar durmayacağız” demiştir. Bahri, yarından itibaren müzakereye hazır olduklarını belirtmiştir. YPG ise, muhaliflerle yapılan anlaşma çerçevesinde Halep’in kuzeydoğu kesimlerinden çekilmeye başlamıştır.
Irak’tan İran destekli milislerin Suriye’ye giriş yaptığı ve Suriye ordusuna takviye sağladığı da gelen bilgiler arasındadır. Bu milislerin, Irak’taki Katiab Hizbullah ve Fatemiyoun gruplardan oluştuğu ifade edilmektedir. Aynı zamanda, ABD destekli Kürt liderliğindeki Suriye Demokratik Güçleri, Halep’te güvenli bölgelere tahliye işlemleri yürütmektedir.
Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, çatışmaların dördüncü gününde en az 311 kişinin hayatını kaybettiğini belirtmiş, bunların arasında HTŞ ve müttefik gruplardan 183, hükümet yanlısı güç
