Lübnan, 9 Ocak 2025 tarihinde Joseph Avn’ın ülkenin 14. Cumhurbaşkanı olarak seçilmesi ile siyasi alanda yeni bir döneme girdi. Bu seçim, ülkede 2 yıl süren belirsizliğin ardından gerçekleşti. Aynı zamanda, 13 Ocak 2025 tarihinde Uluslararası Adalet Divanı (UAD) Başkanlığı görevini sürdüren Nevvaf Selam’ın yeni hükümeti kurmakla görevlendirilmesi, Lübnan’daki siyasi tıkanıklığın aşılması için önemli bir adım oldu.
Kurulması beklenen yeni hükümetin yapısına dair Lübnanlı siyasi uzman Alan Sarkis, 24 bakanlık pozisyonunun 12’sinin Müslüman ve 12’sinin Hristiyanlardan oluşacağını belirtti. Müslüman bakanların dağılımı ise; 5 bakanın Şii, 5 bakanın Sünni ve 2 bakanın Dürzi olacağı şekilde planlandı. Hristiyan bakanlar arasında ise Lübnan Güçleri Partisi 3, Özgür Yurtsever Hareketi 2, Ermeni Taşnak Partisi 1, Ketaib Partisi 1, Marada Hareketi 1 ve bağımsızlardan 1 olmak üzere toplamda 12 bakanlık ayrılmış durumda. Cumhurbaşkanı Joseph Avn da yeni hükümette 3 bakanlık almaktadır.
Ancak, Şii bakanlıklardaki dağılım üzerine bir anlaşmazlık olduğu da ifade edilmektedir. Özellikle, Hizbullah ve Emel Hareketi, kendilerine ayrılan bakanlıkların tamamını ve kritik Maliye Bakanlığı’nı almak istemektedir. Sarkis, bu bakanlıkların atamaları öncesinde çözülmesi gereken sorunların var olduğunu ve yeni hükümetin bu hafta içinde kurulmasının öngörüldüğünü aktardı. Lübnan yasaları, önemli kararların çoğunun Cumhurbaşkanı, Başbakan ve Maliye Bakanı imzası ile alınabilmesine imkan tanıdığı için Maliye Bakanlığı’nın önemi bir kat daha artmaktadır.
Lübnanlı siyasi uzman Yusuf Diyab, Hizbullah ve Emel Hareketi’nin hükümet kurma görevini üstlenen Nevvaf Selam hakkında çekinceleri olmasına rağmen hükümette yer alacaklarını öngördü. Diyab, Hizbullah’ın 5 bakanlığı alacağını ve ayrıca Maliye Bakanlığı’nın da onlara verileceğini belirtti. Yeni hükümetin kabinesinin, uzman teknokrat bakanlardan oluşacağını ve bu hafta içinde açıklanmasını beklediklerini sözlerine ekledi.
Diyab, Hizbullah’ın hükümete katılımının önemine vurgu yaptı. Lübnan ile İsrail arasında varılan ateşkes anlaşması gereği, Lübnan ordusunun güneyde kontrol sağlaması için Hizbullah’ın desteklemesine ihtiyaç olduğu kaydedildi.
Lübnan ile İsrail arasında imzalanan ateşkes anlaşması, 27 Kasım 2024 tarihinde yerel saatle 04.00’te (TSİ 05.00) yürürlüğe girdi. Anlaşmanın ikinci maddesinde, Lübnan hükümetinin Hizbullah veya Lübnan topraklarında bulunan diğer silahlı grupların İsrail’e karşı herhangi bir operasyon düzenlemesini engellemesi ve İsrail’in de Lübnan’da sivil, askeri veya devlete ait hedeflere herhangi bir askeri saldırı gerçekleştirmemesi gerektiği ifade edildi. Anlaşma çerçevesinde, Lübnan ordusunun 60 gün içinde, yani 26 Ocak’a kadar, İsrail’in işgal ettiği güney bölgelere aşamalı olarak konuşlanması planlanmaktadır.
Ancak, İsrail ordusu, ateşkese yönelik ihlallerini sürdürmeye devam ediyordu. Bombardımanlar ve ev yıkma gibi saldırılarla bu durum, bölgedeki gerginliği artırmakta. Lübnan’ın siyasi atmosferindeki bu gelişmeler, hem iç dinamikleri hem de dış ilişkileri açısından kritik bir önem taşımaktadır.
