Almanya’nın Münih şehrinde gerçekleştirilen 61. Münih Güvenlik Konferansı (MSC 2025), konferansın üçüncü ve son gününde ilginç gelişmelere ev sahipliği yaptı. Bu yılki konferansın en tartışmalı noktalarından biri, ABD Başkan Yardımcısı JD Vance‘in Avrupa’daki güvenlik konularına dair yaptığı eleştiriler oldu.
Konferansta, Ukrayna‘da barış görüşmelerinin hız kazanması, Balkan ülkelerinin Avrupa Birliği’ne (AB) katılım süreçleri ve Avrupa’nın rekabet gücü gibi konular ele alındı. Vance, Avrupa’nın içindeki değerler ve demokrasi konusunun üzerine gitmiş ve bu konuda sert ifadeler kullanmıştır. Özellikle AB ülkelerini ifade özgürlüğü ve siyasi muhalefet üzerinde uyguladıkları sansür nedeniyle suçlamıştır.
Vance, Avrupa’nın en büyük tehditlerinin dış aktörlerden değil, daha çok kendi temel değerlerinden uzaklaşmak olduğuna dikkat çekti. Avrupa’daki liderlerin Vance’in bu söylemleri karşısında verdiği tepkiler çok sert oldu. Almanya Başbakanı Olaf Scholz gibi birçok lider, ABD Başkan Yardımcısı’nın yargılarını reddetti ve tepkilerini dile getirdi.
Konferansın başkanı Christoph Heusgen, kapanış konuşmasında Vance’in açıklamalarını hatırlatarak, AB ve ABD yönetimi arasında fikir ayrılıklarının mevcut olduğunu vurguladı. Heusgen, Avrupa’nın değerlerinden sapmaması ve ABD ile ilişkilerdeki uyumsuzluğun üstesinden gelinmesi gerektiğini belirtti. Konferansın sonunda bu durum onu o kadar etkiledi ki gözyaşlarına boğuldu; sahnedeki diğer siyasetçiler de ona destek verdiler.
Vance, konuşmasında Belçika ve Almanya’yı ifade özgürlüğüne yönelik baskılarla suçlayarak, Türkiye için aşırı sağcı AfD partisinin bir “uygun siyasi ortak” olduğunu da ifade etti. Ülkelerindeki sosyal medya düzenlemeleri ve içerik denetimlerine de değinen Vance, Avrupa’nın mevcut sorunlarının temelinde, dönüşüme giden bir değer krizi yattığını belirtti.
Özellikle, Aralık 2024’de Romanya‘da yapılan seçimlerin iptal edilmesine değinen Vance, bu durumun dezenformasyon endişeleri doğurduğuna dikkat çekti. Bu konuşma, Avrupalı liderler arasında şok etkisi yarattı ve birçok kişi Vance’in dış tehditler yerine iç sorunlar üzerinde yoğunlaşmasını eleştirdi.
Vance’in konuşması üzerine yapılacak yorumlar arasında, Fransız parlamentosunun savunma komitesi sekreteri Natalia Pouzyreff, “Vance’in Rusya ve Ukrayna hakkında konuşmasını bekliyordum, Avrupa’daki ifade özgürlüğü hakkında konuşmasına anlam veremedim” dedi. Diğer bir yandan, Istituto Affari Internazionali düşünce kuruluşunun direktörü Nathalie Tocci, Vance’in söylemlerinin Avrupa demokrasilerine saldırı niteliğinde olduğunu ifade etti.
Macaristan Başbakanı Viktor Orban ise, göç konusundaki endişelerini dile getirerek, “2015 yılından bu yana kitlesel yasadışı göçün felaketlere yol açtığını söylüyoruz” dedi. Orban, bu durumun Batı Avrupa’da güvenlik sorunları oluşturduğunu belirtti.
Alman hükümetik sözcüsü ise, Vance’in Almanya’daki seçim sürecine müdahale etmemesi gerektiğini vurguladı. Sözcü, “Dost ülkelerden gelen müdahalelerin bu kadar yoğun olmasını doğru bulmuyorum. Seçimlerin, vatandaşların iradesine saygı göstererek, kendi iç dinamikleriyle
