Suriye’de, Beşar Esad rejiminin kanlı çöküşünün ardından, geçici hükümet önemli adımlar atarak özgürleşme sürecini hızlandırmaktadır. Rejim karşıtı direnişin kazandığı zafer, yalnızca iç siyasette değil, aynı zamanda dış ilişkilerde de yeni bir dönemi işaret etmektedir.
Yeni yönetim, Avrupa Birliği (AB) ülkeleriyle olan ilişkilerini güçlendirme çabası içinde, yıllar sonra AB, Suriye’nin geçici hükümetiyle üst düzey bir temas kurarak diplomatik alanda önemli bir adım atmıştır. Bu, Suriye’nin uluslararası alanda yeniden yer edinme çabalarını hızlandıran bir gelişmedir.
Geçici hükümet, AB’nin düzenleyeceği yardım konferansına katılacak olup, bu katılım, diplomatik iyileşmenin bir zirve noktası olarak değerlendirilmektedir.
Konferansın gündeminde, Suriye’ye yönelik insani yardım ve kalkınma projelerinin ele alınması yer alacaktır. 2017 yılından bu yana AB’nin ev sahipliğinde düzenlenen bu konferansa, 2011’de başlayan iç savaştaki acımasız eylemleri nedeniyle Esad yönetimleri hiçbir zaman çağrılmamıştır. AB yetkilileri, Esad’ın Aralık 2023’te devrilmesinin ardından, bu ay Suriye’nin yeni yöneticileriyle Esad yanlılarını karşı karşıya getiren kanlı şiddet olaylarına dair endişelerine rağmen, konferansı yeni bir başlangıç olarak kullanmayı umuyorlar.
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, Suriye’nin kıyı bölgelerinde son günlerde yaşanan şiddet dalgasının da gözler önüne serdiği gibi, Suriye için ihtiyaç ve zorlukların had safhada olduğu bir dönemden geçildiğini vurgulamıştır.
Bu önemli etkinliğe, Suriye’yi Dışişleri Bakanı Asaad Hassan el Shibani’nin temsil edeceği, aynı zamanda onlarca Avrupa ve Arap ülkesinin bakanları ile uluslararası örgütlerin temsilcilerinin katılacağı bildirilmiştir. Yine AB yetkilileri, ABD’nin Başkan Donald Trump yönetimi altında insani yardım ve kalkınma programlarında büyük çaplı kesintiler yapması nedeniyle bu konferansın önemine dikkat çekmektedir.
Suriye’de şu anda 1.6 milyon insanın insani yardıma muhtaç olduğu aşikardır. Geçen yıl düzenlenen konferansta 7.5 milyar euroluk hibe ve kredi taahhüt edilmiş, AB ise 2024 ve 2025 yılları için 2.12 milyar euro ayırmayı taahhüt etmiştir. AB’ye göre, Suriye’de yaklaşık 16.5 milyon kişi insani yardıma, 12.9 milyon kişi ise gıda desteğine ihtiyaç duymaktadır.
Bütün bu gelişmeler, Suriye’nin geleceğine ve uluslararası ilişkilerine dair önemli ipuçları sunmakta, çözüm arayışlarının ve iyileşme çabalarının ne denli kritik olduğunu gözler önüne sermektedir. Suriye, savaşın acımasız yüzüyle başa çıkmaya çalışırken, uluslararası destek ve iş birliği ihtiyacı her geçen gün daha da artmaktadır.
