Çin Ulusal Uzay Günü’nde gerçekleştirilen açıklamaya göre, Çin Ulusal Uzay İdaresi (CNSA), önemli bir bilimsel iş birliği adımını hayata geçirdi.
Ajans, 2020 yılında Ay’ın Dünya’ya bakan yüzeyine inen Chang’e-5 misyonu tarafından toplanan Ay kayalarından elde edilen örnekleri, birçok uluslararası araştırma kuruluşuyla paylaşmayı planlıyor.
Bu kuruluşlar arasında, Amerika Birleşik Devletleri’nden iki üniversitenin de yer alması dikkat çekici bir gelişme olarak öne çıkıyor.
Chang’e-5 misyonu, Dünya’ya yaklaşık 1,73 kilogram Ay örneği getirmiş ve bu örneklerin büyük bölümünün, daha önceki ABD Apollo ve Sovyet Luna misyonları tarafından elde edilen örneklerden yaklaşık bir milyar yıl daha genç olması, bilimsel açıdan büyük bir değer taşımakta.
ABD KURUMLARI İÇİN ÖZEL İZİN GEREKİYOR
Çin’in bu paylaşım kararı, ABD ile Çin arasında yürütülen bilimsel iş birliğinin önündeki yasal engeller nedeniyle özel bir önem arz ediyor.
ABD yasaları, Kongre tarafından açık bir yetkilendirme sağlanmadıkça NASA’nın Çin ile veya Çin’e ait şirketlerle iş birliği yapmasını kısıtlamaktadır. Bu durum, Çinli araştırmacıların NASA’nın Ay örneklerine erişim sağlamasını da engelliyor.
Bu yasal sınırlamalar nedeniyle, Çin’den Ay kayası örneklerini ödünç alacak olan NASA destekli Brown Üniversitesi ve Stony Brook Üniversitesi, ABD Kongresi’nden özel bir izin almak zorundalar.
Alınacak bu izinlerin varlığı, iki ülke arasında belirli alanlarda bilimsel diyalogun sürdüğüne dair bir işaret teşkil ediyor.
11 FARKLI ÜLKE BAŞVURDU
Ay kayası örnekleri almak üzere başvuruda bulunan diğer uluslararası kuruluşlar arasında Almanya’nın Köln Üniversitesi, Japonya’nın Osaka Üniversitesi, İngiltere’nin Açık Üniversitesi, Fransa’nın Paris Gezegen Fiziği Enstitüsü ve Pakistan’ın Uzay ve Üst Atmosfer Araştırma Komisyonu yer alıyor.
CNSA Başkanı Shan Zhongde, 11 farklı ülkeden Ay kayalarını ödünç almak için resmi başvurular aldıklarını açıkladı.
