Bilim insanları, Umman’ın derinliklerinde Dünya’nın çekirdeğinden yükselen, alışılmadık derecede zor tespit edilen bir sıcak kaya sütunu olan “hayalet duman” ya da manto püskülü için ilk bulguları elde etti.
Bu garip oluşum, sıradan manto püsküllerinin aksine yüzeyde volkanik etkinlik yaratmamasıyla dikkat çekiyor ve gezegenimizin jeolojik evrimi hakkında yeni bilgiler sağlıyor.
SICAK KAYA SÜTUNU SİSMİK VERİLERLE BELİRLENDİ
Keşfin ilk belirtisi, bölgeden geçen sismik dalgaların yavaşlamasıydı. Bu durum, yer altındaki daha sıcak ve daha yumuşak bir kaya kütlesinin varlığına işaret ediyordu.
Bilgisayar modellemeleri ve diğer ölçümler, bu oluşumun “Dani bulutu” adını aldığı “hayalet duman”ın mevcudiyetini doğruladı.
Verilere göre, bu püskülün yaklaşık 200-300 kilometre çapında olduğu ve çevresindeki mantodan 100-300 °C daha sıcak olduğu tahmin ediliyor. Bu, nispeten küçük ama son derece odaklanmış bir kaya parçasını işaret ediyor.
Bu tür “hayalet dumanlar” hakkında daha fazla bilgi elde etmek, bilim insanlarına levha tektoniği, yaşamın evrimi ve Dünya’nın manyetik alanı gibi önemli konuları daha iyi anlama fırsatı sunabilir.
Ayrıca, bu özel püskülün Hindistan tektonik plakasının hareketini yaklaşık 40 milyon yıl önce etkilediği yönünde bazı modeller öne sürülüyor.
Bulgular, Dünya’nın çekirdeğinden daha önce tahmin edilenden fazla ısı sızabileceğini de gösteriyor. Bu durum, gezegenimizin termal evrim modellerinin yeniden değerlendirilebileceğini ortaya koyuyor.
