İran ve İsrail arasındaki çatışmaların ABD’nin de katılmasıyla birlikte Hürmüz Boğazı’ndaki güvenlik endişeleri artış göstermektedir.
Son günlerde meydana gelen gelişmeler arasında, İran Meclisi Ulusal Güvenlik Komisyonu Üyesi İsmail Kevseri’nin Meclis’in Hürmüz Boğazı’nın kapatılması gerektiğini belirttiği ancak kesin kararın Milli Güvenlik Yüksek Konseyi’nde olduğunu ifade etmesi dikkat çekiyor.
GEMİ TRAFİĞİ DEVAM EDİYOR
İran’dan olası bir kapatma kararı ile ilgili endişelerin ortaya çıkması, Hürmüz Boğazı’nı küresel ticaretin önemli bir noktası olarak öne çıkarmaktadır.
Bugün itibarıyla Hürmüz Boğazı’nda gemi trafiği devam etmekte, bu stratejik geçidi kullanan gemilerin sayısında dikkat çekici bir azalma gözlemlenmemektedir.
BAZI TANKERLER “U” DÖNÜŞÜ YAPIYOR
MarineTraffic verilerine göre, dün akşam saatleri itibarıyla 6 büyük tanker Hürmüz Boğazı’na girmeden “U” dönüşü yaparak geri dönmüştür.
Birleşik Arap Emirlikleri’nden yola çıkan petrol tankeri Marie C, Hürmüz Boğazı’na girmeden ters yönde yön değiştirmiş ve şu anda Umman Körfezi’nde bulunmaktadır.
İngiltere bayraklı petrol tankeri Kohzan Maru, 29 Mayıs’ta Japonya’nın Niigata Limanı’ndan hareket etmiş ve şu anda Umman Körfezi’nde beklemektedir.
Ayrıca, Panama bayraklı ham petrol tankeri Red Ruby, 18 Haziran’da Fujairah açıklarından hareket ettikten sonra Hürmüz Boğazı’na girmemek için “U” dönüşü yapmıştır.
BOĞAZDA TANKER TRAFİĞİNDE SON DURUM
Güney Kore’nin Ulsan Limanı’ndan 14 Mayıs’ta hareket eden South Loyalty ham petrol tankeri ise dün akşam saatlerinde ilk “U” dönüşünü yaparak Hürmüz Boğazı’na girmekten vazgeçmiştir.
Fakat bu tanker daha sonra tekrar yön değiştirerek Hürmüz Boğazı’na doğru hareket etmeye başlamıştır.
Hong Kong bayraklı ham petrol tankeri Coswisdom Lake, 7 Haziran’da Zhanjiang Limanı’ndan yola çıkarak Hürmüz Boğazı’na doğru gidiyor, ancak geri dönerek Birleşik Arap Emirlikleri’nin Zirku Adası Terminali’ne yönelmiştir.
Norveç bayraklı Damsgaard ise Hürmüz Boğazı’na tekrar yönelen gemiler arasında yer almakta olup, 20 Haziran’da Pakistan’dan yola çıkmış ve Birleşik Arap Emirlikleri’nde Ruwais Limanı’nda yükleme yapması beklenmektedir.
HÜRMÜZ BOĞAZI’NIN ÖNEMİ
Basra Körfezi’nin girişinde yer alan Hürmüz Boğazı, Orta Doğu’daki petrol ve sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) üretiminin dünya pazarlarına ulaştırılmasında hayati bir rol oynamaktadır.
Bu stratejik su yolu, deniz yoluyla taşınan ham petrolün yaklaşık üçte birinin geçişine olanak tanımakta, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi ülkelerin petrol ve kondensat sevkiyatlarında kritik bir geçiş noktasıdır.
Hürmüz Boğazı’ndaki petrol ticareti, dünya genelindeki toplam petrol tüketiminin yaklaşık beşte birini karşılayarak önemli bir ekonomik faktör haline gelmiştir.
BOĞAZDAN GEÇEN PETROL ORANLARI
Günlük yaklaşık 20 milyon varil petrol ve petrol ürününün Hürmüz Boğazı’ndan geçtiği, bu ürünlerin büyük bir kısmının Asya pazarlarına, özellikle de Çin’e ulaştığı bilinmektedir.
Ayrıca, İran’ın petrol ihracatının büyük bir bölümü de bu boğaz üzerinden Çin’e sevk edilmektedir.
Irak’ın petrolünün yüzde 85’i Hürmüz Boğazı’ndan geçerken, Hürmüz Boğazı’ndan taşınan toplam petrolün yüzde 35’i Suudi Arabistan, yüzde 20’si Birleşik Arap Emirlikleri ve yüzde 17’si Irak’a aittir.
Bunların yanı sıra, küresel doğal gaz ticaretinin yüzde 20’si de Hürmüz Boğazı’nda gerçekleşmektedir. Katar, bu boğazdan gerçekleştirdiği LNG ihracatının yüzde 87’sini Asya’ya, yüzde 13’ünü ise Avrupa’ya göndermektedir.
