Belçika’nın başkenti Brüksel’de, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelensky’nin de katıldığı olağanüstü Avrupa Birliği (AB) zirvesinin “Ukrayna” konulu oturumunun sonuç bildirisi kamuoyuyla paylaşıldı. Bu zirve, Ukrayna için önemli bir destek sağlama amacı güdüyordu ve liderlerin almış olduğu kararlar, ülkede devam eden çatışmalar bağlamında derin bir anlam taşımaktaydı.
Zirveye katılan liderler, Ukrayna’nın desteklenmesine yönelik bağlılıklarını bir kez daha ifade ederken, Macaristan Başbakanı Viktor Orban’ın yokluğu dikkat çekti. Orban, zirveye katılmadığı için alınan kararlar üzerinde etkili olamadı. AB zirvesinde toplam 26 üye ülkenin liderinin bir araya gelerek, Ukrayna’ya olan desteklerini pekiştirdikleri kaydedildi.
Sonuç bildirisine göre, savaşın sona erdirilmesi sürecinde gerçekleştirilecek müzakerelerin belirli kriterler çerçevesinde yapılması gerektiğine vurgu yapıldı. Bildiride, “Ukrayna konulu müzakereler, Ukrayna’nın yokluğunda yapılamaz” ifadesine yer verildi. Ayrıca, Avrupa’nın güvenliğini etkileyen herhangi bir müzakerede, Ukrayna’nın varlığının zorunlu olduğu belirtildi. Gelecek dönem için öngörülen ateşkesin, kapsamlı bir barış anlaşmasının parçası olması gerektiği ve bu anlaşmanın, Rusya’nın gelecekteki saldırganlıklarını caydıracak güçlü güvenlik garantileri ile desteklenmesi gerektiği vurgulandı.
AB liderleri, toplamda 30,6 milyar euro tutarında bir destek paketi sunmayı planladıklarını açıkladı. Bu fonun, Ukrayna’nın müzakere masasında güçlü bir pozisyonda oturmasını sağlamak amacıyla kullanılacağı ifade edildi. Destek, siyasi, mali, ekonomik, insani, askeri ve diplomatik olmak üzere çeşitli alanlarda sunulacak. Özellikle, hava savunma sistemleri, mühimmat ve eğitim konularında yardımların yoğunlaşacağı belirtildi.
Bildiride, “Kendini etkili bir şekilde savunabilen bir Ukrayna, gelecekteki herhangi bir güvenlik garantisinin ayrılmaz bir parçasıdır” ifadesine yer verildi. AB ve üye ülkeler, Ukrayna’nın askeri eğitim ve donanımına katkıda bulunmaya kararlı olduklarını, bu bağlamda Avrupa savunma sanayisi ile işbirlikle derinleştirileceğini açıkladı. Liderler, Ukrayna’ya yönelik güvenlik garantilerinin arttırılması gerektiğini de vurguladılar.
Dikkat çeken bir diğer husus ise, kararların Viktor Orban’ın yokluğunda alınmış olmasıydı. Orban, daha önce AB Konseyi Başkanı Antonio Costa’ya yazdığı mektupta, zirvenin sonuç bildirisine Ukrayna ile ilgili kısmın eklenmesine karşı çıkmıştı. Orban, Rusya ile doğrudan görüşmeler yapılmasını talep etmişti. Gözlemciler, Orban’ın zirve sonrası salonu terketmesinin, AB’ye üyelik müzakereleri kararının alınmasına yol açtığını belirtmektedir.
Bu gelişmeler, Avrupa’nın Ukrayna politikası açısından büyük bir dönüm noktası teşkil etmekte ve uluslararası ilişkilerde önemli dinamikler yaratmaktadır. Ukrayna’nın müzakerelerdeki varlığı ve alınacak destek, hem ülkenin iç durumu hem de bölgedeki güvenlik dengeleri üzerinde belirleyici bir etki yaratacaktır.
