ABD’de doğum yapmak, vatandaşlık elde etmek amacıyla sıklıkla tercih edilen bir yol haline geldi.
Ülkede ‘doğum turizmi’ olarak bilinen bu uygulama, ünlü isimlerin de aralarında bulunduğu birçok kişinin, doğum zamanı geldiğinde ABD’ye seyahat edip, çocuklarına burada vatandaşlık kazandırmak için doğumu gerçekleştirmesiyle yaygın bir hale geldi.
TRUMP İLE DEĞİŞİM YAŞANDI
Fakat, göçmen karşıtı politikaların artmasıyla birlikte doğum yoluyla vatandaşlık hakkı tartışmaların merkezine oturdu.
157 yıllık bir geçmişe sahip ‘doğumla vatandaşlık hakkı’, ABD’nin yeni Başkanı Donald Trump’ın imzaladığı bir kararnamelerle sona erdi.
MAHKEME KARARI AÇIKLANDI
ABD Yüksek Mahkemesi’nden gelen bir diğer gelişme ise, 9 yargıçtan 6’sının doğum yoluyla vatandaşlık hakkını sınırlamayı hedefleyen başkanlık emrine karşı alt mahkemelere ülke genelinde ihtiyati tedbir vermemesi yönünde karar alması oldu.
Yargıç Amy Coney Barrett, çoğunluk adına yazdığı gerekçeli kararda şu ifadeleri kullandı:
“Önümüzdeki mesele bir çözüm yolu meselesidir. 1789 Yargı Yasası uyarınca, federal mahkemelerin evrensel ihtiyati tedbirler alma yetkisi olabilir. Ancak, Kongre, federal mahkemelere bu yetkiyi vermemiştir.”
HUKUKSAL GÖRÜŞLER FARKLILIK GÖSTERİYOR
Trump’ın doğumla vatandaşlık hakkını sona erdirmeyi hedefleyen yürütme emrinin yasallığına dair doğrudan bir karar verilmese de, azınlıkta kalan üç liberal yargıç, bu emrin yasaya aykırı olduğunu savundu.
ÜÇ DAVAYI KAPSIYOR
Yüksek Mahkeme’nin kararı, Trump’ın ikinci başkanlık döneminin ilk gününde imzaladığı ve yasal statüsü bulunmayan yabancıların ABD’de doğan çocuklarına vatandaşlık verilmesini engellemeyi amaçlayan yürütme emrine yönelik üç ayrı davayı kapsıyor.
Söz konusu davalarda, alt mahkemeler ülke genelinde ihtiyati tedbirler almış, Trump yönetiminin avukatları ise bu mahkemelerin yetkilerini aştığını öne sürerek Yüksek Mahkeme’ye başvurmuştu.
Yüksek Mahkeme, bu süreçte Maryland, Massachusetts ve Washington eyaletlerinde bulunan alt mahkeme yargıçlarının verdiği ‘genel’ ihtiyati tedbir kararını ele almayı kabul etti.
BELİRLEYİCİ SONUÇLAR DOĞURACAK
Mahkemenin alacağı karar, hem kısa hem de uzun vadede geniş yankılar uyandıracak bir niteliğe sahip.
Özellikle Trump’ın ikinci başkanlık dönemine ilişkin Beyaz Saray politikalarına karşı açılan 300’den fazla federal davanın gidişatı açısından belirleyici olacağı öngörülüyor.
Bahsi geçen yürütme emri, yasal statüleri olmayan ya da kısa süreli vizeleri bulunan kişilerin ABD’de doğan çocuklarının vatandaşlık hakkını tanımayı engelleyerek önemli bir değişim sağlamayı amaçlıyor.
