Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin Belçika sömürgesi olduğu dönemde, Portekizli bir baba ve Kongolu bir annenin kızı olarak dünyaya gelen Lea Tavares Mujinga, 78 yıllık hayatında birçok zorlukla karşılaşmıştır. Henüz 2 yaşındayken Belçika koloni idaresi tarafından ailesinden koparılarak, “utanç çocuğu” olarak damgalanmıştır. Bu dönemde, Katolik Kilisesi’ne ait bir yurtta yaşamaya mahkum edilmiştir.
Belçika’daki ırklar arası birliktelikleri ve bu birlikteliklerden doğan çocukların aile bağlarını kesmeyi hedefleyen sert izolasyon politikası, Mujinga’yı bir ömür boyunca süren bir travmaya sürüklemiştir. Ancak, yıllar sonra başlattığı hukuk mücadelesi ile Belçika’yı, insanlığa karşı işlediği suçlar nedeniyle mahkum etmeyi başarmıştır.
ZORLA KOPARILAN BİR ÇOCUKLUK
Mujinga, babası Portekiz’e gittiğinde, annesinden zorla alınarak bir Katolik misyonunda yaşamaya mahkum edilmiştir. Babası geri döndüğünde onu aramasına rağmen bir bilgi edinememiştir. Mujinga, bu süreçte yaşadığı izolasyonun hayatını nasıl etkilediğini şu şekilde dile getirmiştir:
“Koşullar dayanılmazdı. İnce bir kumaştan elbise, ayakkabısız günler, tahta bir yatak ve yetersiz beslenme… Sabahları ne sütümüz ne de ekmeğimiz vardı. Sadece pirinç lapasıyla hayatta kalmaya çalışıyorduk.”
Yaşadığı insanlık dışı koşullarda ayakta kalmayı başaran Mujinga, 8 yaşında uzun ve zahmetli bir yolculuk sonrası annesiyle bir kez görüşebilmiştir:
“Günler süren o yolculuk sonunda anneme sarılabilmek büyük bir mucizeydi.”
Ancak bu kısa görüşme, yıllardır biriktirdiği acıları dindirmekten oldukça uzaktır.
GENÇLİK YILLARI VE YENİ BİR HAYAT
15 yaşında öğretmen olarak mezun edilen Mujinga, bu sayede yurttan ayrılabilmiştir. Bir yıl sonra, Belçikalı bir pilotla tanışarak Brüksel’de yeni bir hayat kurmuştur. Ancak, geçmişin izleri ve sorularıyla yüzleşmekten asla kaçmamıştır.
2018 yılında, benzer bir kaderi paylaşan arkadaşlarıyla hukuk mücadelesi başlatmaya karar vermiştir. Arkadaşlarının anlattığı korkunç anılar, özellikle çocuk yaşta cinsel istismara uğrayanların hikayeleri, bu mücadeledeki kararlılığını artırmıştır. Mujinga, bu süreçteki hedeflerini şu şekilde özetlemiştir:
“Bizi ailelerimizden hiçbir gerekçe olmadan kopardılar. Bu travmaların hesabını sormak zorundaydık.”
HUKUKİ SÜREÇ VE TARİHİ KARAR
İlk dava, 2021 yılında Brüksel İlk Derece Mahkemesi’nde görülmüş ancak delil yetersizliği ve zaman aşımı gerekçesiyle reddedilmiştir. Yılmadan mücadeleye devam eden Mujinga ve arkadaşları, davayı temyize taşımışlardır. 2 Aralık 2023
Mujinga, “Bu karar, Avrupa’da bir ilk. Belçika tarihinde ilk kez bir mahkeme, devletin insanlığa karşı suç işlediğini kabul etti” diyerek bu zaferin önemini vurgulamıştır.
