Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), Şubat 2023 dönem başkanlığını yürütmekte olan Çin, “Uluslararası barış ve güvenliğin sürdürülmesi” konusunu gündeme alarak, bu çerçevede “Çok taraflılığın uygulanması, küresel yönetişimin reformu ve iyileştirilmesi” konularında üst düzey bir toplantı gerçekleştirdi.
Toplantıda, Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi, Orta Doğu’daki mevcut durumu “gergin ve kırılgan” olarak değerlendirdi. Vang Yi, “Gazze ve Batı Şeria, Filistin halkının ana vatanıdır, siyasi uzlaşmalarda pazarlık kozu değildir.” ifadelerini kullanarak, Filistin-İsrail sorunu üzerine iki devletli çözümün gerekliliğine vurgu yaptı. Vang, bu çözümün yalnızca Filistin’e değil, tüm Orta Doğu bölgesine “adil ve kalıcı” bir çözüm sağlayacağına inandığını belirtti.
Vang Yi, Birleşmiş Milletler’i çok taraflılığı yeniden canlandırmaya ve küresel yönetişimi yeniden düzenlemeye davet etti. BMGK’nın misyonuna vurguda bulunan Vang, “Güvenlik Konseyi, dar görüşlü jeopolitik düşüncelerin üstüne çıkmalı; dayanışma ve işbirliği ruhunu savunmalı; BM tüzüğü tarafından kendisine verilen görevleri yerine getirmeli ve uluslararası barış ve güvenliğin sürdürülmesinde rolünü etkili bir biçimde oynamalı” şeklinde konuştu.
Toplantıya katılan bir diğer önemli isim Pakistan Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Senatör Muhammed Ishak Dar, BMGK’nın “daha demokratik, temsili ve hesap verebilir hale gelmesi” gerektiğini belirtti. Dar, Gazze konusunda yürürlükte olan mevcut ateşkesi “umut ışığı” olarak tanımlayarak, “Anlaşmanın tüm aşamalarının tam olarak uygulanmasını, kalıcı ateşkese ve iki devletli çözüme yönelik kapsayıcı bir siyasi süreç oluşturulmasını umuyoruz. Ayrıca, Gazze’nin en kısa zamanda yeniden inşasını dört gözle bekliyoruz. Filistin halkının ana vatanlarından herhangi bir şekilde yerinden edilmesine karşıyız” dedi.
Bu bağlamda, ABD Başkanı Donald Trump’ın 4 Şubat 2023 tarihinde Beyaz Saray’da düzenlediği ortak basın toplantısında, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile birlikte yaptığı açıklamalar dikkat çekti. Trump, ABD’nin Gazze Şeridi’ni devralacağını iddia etti. Trump, Gazze’nin artık tamamen yıkım alanı haline geldiğini belirtirken, Gazze’deki Filistinlilerin başta Mısır ve Ürdün olmak üzere komşu ülkelerde inşa edilecek yeni yerleşim alanlarına yönlendirilmesinin daha iyi olacağını savundu. Ayrıca, Trump, Filistinlilerin Gazze’den ayrılmaktan başka seçeneklerinin kalmadığını da öne sürerek ciddi bir tartışma yarattı.
Sonuç olarak, BMGK’da yapılan bu toplantı, Orta Doğu’da yaşanan çatışmalar, Filistin-İsrail ilişkileri ve bölgedeki barış sürehakkında önemli bir tartışma platformu oluştururken, bölgedeki uluslararası aktörlerin tutumları ve önerileri açısından da büyük bir önem taşımaktadır.
