Suriye’de uzun yıllardır devam eden iç savaş, Aralık 2024’te muhalif güçlerin başkent Şam’ı ele geçirmesiyle bir dönüm noktasına ulaştı. Bu gelişme, Beşar Esad rejiminin devrilmesine yol açtı. Esad, ailesiyle birlikte ülkesini terk ederek, yıllarca süren savaşın en büyük destekçisi olan Rusya’ya sığındı ve burada siyasi sığınma hakkı aldı. Ülkeden kaçışı, onun ülkesindeki acımasız yönetimin sona erdiğini simgeliyor.
Beşar Esad rejiminin devrilmesinin ardından, Suriye’deki geçici yönetimin başına Heyet Tahrir Şam grubunun lideri olan Ahmed eş-Şera geçti. Ancak Rusya, bu süreçte yeni yönetimle iletişim kurmamıştı. Bugün, Rusya’nın Suriye’deki yeni yönetimle ilk üst düzey temasını gerçekleştirdiği bildirildi. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Suriye Özel Temsilcisi Aleksandr Lavrentyev, başkanlığındaki heyet, şunları iletmek üzere Şam’a gitti.
Bu görüşme, Beşar Esad rejiminin düşmesinin ardından gerçekleşti ve Rusya Dışişleri Bakanlığı, Rus heyetinin Suriye’nin yeni yönetimiyle gerçekleştirdiği toplantı sonucunda, Moskova ile Şam arasında her türlü anlaşmaların sağlanması konusunda mutabık kaldıklarını duyurdu. Rus yetkililer, Suriye halkının ülkenin yeniden inşasına yönelik ihtiyaçlarına destek vermeye hazır olduklarını ifade etti. Bu durum, Suriye’deki iç karışıklıkların ardından yeniden inşa sürecinin kritik olduğunun altını çiziyor.
Toplantıda, Suriye’nin birliği ve toprak bütünlüğüne dair destek konusu ele alındı. Ayrıca, Suriyelilerin kendi iç sorunlarını çözmesi için kapsamlı bir diyalog başlatmalarının gerekliliği vurgulandı. Moskova’nın, Suriye ile olan ilişkilerini güçlendirmeyi amaçladığı ve taraflar arasında çeşitli alanlarda ikili temasa devam edilmesi kararlaştırıldı. Bu durum, Rusya’nın bölgede güçlü bir aktör olma çabasının bir parçası olarak değerlendiriliyor.
Öte yandan, görüşmelere dair İngiltere merkezli Reuters’a açıklamalarda bulunan bir Suriyeli kaynak, Ahmed eş-Şera’nın Esad’ın iadesini talep ettiğini belirtti. Ancak Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov, bu iddialara cevap vermekten kaçındı ve konunun hassasiyetine dikkat çekti. Bu durum, Suriye’deki siyasetin karmaşıklığını ve Esad rejiminin yeniden dönmek isteyip istemediği tartışmalarını ortaya çıkarıyor.
Suriye Haber Ajansı’na (SANA) göre, Rus heyeti, Suriye’nin egemenliği ve toprak bütünlüğüne saygı gösterilmesini içeren önemli konuları da masaya yatırdı. Rusya’nın, Suriye’deki olumlu değişiklikleri desteklediğini vurgulaması, bu ülkenin yeniden inşasında somut adımlar atmayı planladığını ortaya koyuyor. Görüşmede, Esad rejiminin neden olduğu savaşın mağdurları için adalet ve hesap verebilirlik sağlamaları gerektiği de kaydedildi.
Yeni Suriye yönetimi, adalet, haysiyet ve egemenlik temelinde bir gelecek inşa etme kararlılığını yineleyerek tüm paydaşlarla geçmişteki hataları ele alarak ilişkileri yeniden tesis etme niyetinde olduklarını ifade etti. Suriye halkının iradesine saygı gösterilmesi ile birlikte, uluslararası arenada daha kapsamlı ve sürdürülebilir bir barış sürecinin temellerinin atılmasına yönelik adımların atılması hedefleniyor.
