Van’da ilkokulda aynı sınıfta eğitim alan Agrin Nuda Bayat ve Elif Berra Demir, farklı şehirlerdeki lise öğrenimlerine devam etseler de dostluklarını güçlü bir şekilde sürdürmeye devam ediyor. İki öğrenci, çevre kirliliği konusuna dikkat çekmek ve bunun için çözüm üretmek amacıyla birlikte bir proje geliştirmeye karar verdi.
Projelerini oluştururken zaman zaman yüz yüze, çoğu zaman ise görüntülü arama ile iletişim kurarak çalışmalarını yürüten gençler, öğretmenlerinden de destek alarak yoğun bir süreç geçirdi. Meyan kökü, mor soğan kabuğu ve kırmızı deniz yosunu gibi doğal malzemeleri kaynatma, süzme ve kontrollü ısıtma işlemleriyle jel formuna dönüştüren öğrenciler, bu karışımı fırında kurutarak çevre dostu bir ambalaj geliştirmeyi başardılar.
Yüksek ısıya dayanıklılığı, antibakteriyel özellikleri ve düşük geçirgenliği ile dikkat çeken bu ambalaj, geleneksel plastik ambalajlara göre yüzde 8 oranında daha sağlam bir alternatif sunuyor. Üstelik doğada kısa sürede çözünebiliyor. “Akıllı Gıda Ambalajı Projesi” adı verilen bu yenilikçi ürün, TÜBİTAK Türkiye finallerinde kimya alanında birincilik ödülüne layık görüldü.
“AMBALAJ ATIKLARINDA ÇEVRECİ BİR ALTERNATİF SUNDUK”
Proje ortağı Agrin Nuda Bayat, çevre kirliliğini önlemekteki motivasyonlarını dile getirirken, “Dünyanın en büyük sorunlarını araştırdık ve çevre kirliliğinin en öncelikli problem olduğunu fark ettik. Plastik atıkların büyük bir kısmının ambalajlardan kaynaklandığını görünce, bu alanda doğada çözünebilen bir alternatif geliştirmek istedik. Proje sürecinde, arkadaşımın okulundaki öğretmenlerden Selin Sağdıç bize danışmanlık yaptı” dedi.
Kullandıkları malzemeleri belirlerken, yaşadıkları bölgelerin özgün bitkilerini tercih ettiklerini vurgulayan Bayat, “Ben Van’da yetişen meyan kökünü, arkadaşım ise kendi bölgesinde bulunan mor soğan kabuklarını kullandı. Böylece yerel kaynaklardan yararlanarak tamamen doğada çözünebilen, fonksiyonel özelliklere sahip bir ürün geliştirdik. Projeyi görüntülü görüşmeler ve düzenli buluşmalarla sürdürdük. Bir yıl boyunca büyük bir çaba sarf ettik ve emeğimizin karşılığını aldık” şeklinde konuştu.
“GELECEĞİN BİLİM İNSANLARI, BU SIRALARDAN ÇIKACAK”
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Hayati Yazıcı Fen Lisesi Müdürü Aydın Uçkan, projeye dair değerlendirmesinde, “Öğrencilerimizi her zaman araştırmaya ve yeni projeler oluşturmaya teşvik ediyoruz. Bu yıl 120 proje ile başvuru yaptık ve iki tanesi Türkiye finallerine kaldı. Agrin Nuda Bayat’ın projesi ise kimya alanında birincilik elde etti. Bu çocuklar ileride Aziz Sancar gibi önemli bilim insanları olabilir” ifadelerini kullandı.
Projeye destek veren fizik öğretmeni Alper Bayram, öğrencilerin süreci bir yıl boyunca sabırla ve azimle yürüttüğünü belirterek, “Laboratuvar deneylerini kayda alıp birbirlerine göndererek ilerlediler. Aralarındaki mesafeye rağmen büyük bir özveriyle çalıştılar. Bu başarı tamamen onların azmi ve çabası sayesinde elde edildi. Kendilerini kutluyorum” dedi.
