Avrupa’da dikkat çeken bir olay, genetik mutasyon taşıyan bir erkek donörün sperm bağışları ile gündeme geldi.
Nadir bir kanser türüne sahip olduğu halde hastalığını bilmeden birçok kez sperm bağışında bulunan bu donör, yıllar içerisinde pek çok çocuğun dünyaya gelmesine zemin hazırladı.
Ancak bu durum, Avrupa’da ciddi bir genetik kriz başlattı.
67 ÇOCUĞUNDA KANSER GÖRÜLDÜ
Bahsi geçen donörün spermiyle doğan 67 çocuk arasında, 10’unda kanser teşhisi konduğu kaydedildi. Kansere yol açan genetik mutasyonun varlığı, durumu daha da korkutucu hale getirdi.
Uzmanlar, tek bir donörden birçok çocuğun dünyaya gelmesinin sosyal, psikolojik ve sağlık açısından ciddi riskler içerdiği konusunda uyarılarda bulunuyor.
HER ERKEĞİN AVRUPA ÇAPINDA 75 ÇOCUĞU OLMUYOR
2008-2015 yılları arasında doğan bu çocuklar üzerindeki vaka, tıbbi sorunların ortaya çıkmasıyla bir kez daha gündeme geldi. Fransa’daki Rouen Üniversitesi’nde biyolog Dr. Edwige Kasper, Milano’daki Avrupa İnsan Genetiği Derneği konferansında bu durumu ele alarak, “Tek bir donör için Avrupa genelinde çocuk ve aile sayısına bir sınır getirilmesi gereklidir” şeklinde konuştu.
Tüm sperm donörleri için ayrıntılı genetik inceleme yapılamayacağını ifade eden Kasper, “Bu durumu savunmuyorum. Ancak genetik hastalıkların böyle bir şekilde yayılması oldukça anormal” dedi. “Her erkeğin Avrupa çapında 75 çocuğu olmuyor” ifadelerini de ekledi.
OLAY, İKİ VAKADAKİ BAĞLANTILARDA ORTAYA ÇIKTI
Bu vaka, iki farklı ailenin çocuklarında nadir görülen genetik varyanta bağlı kanser vakalarının ortaya çıkmasıyla tıbbi kuruluşların dikkatini çekti. Avrupa Sperm Bankası, TP53 genindeki varyantların donör spermlerinin bazılarını içerdiğini doğruladı.
2008 yılında yapılan bağış esnasında bu mutasyonun kansere neden olduğu bilgisi mevcut değildi. Standart tarama yöntemleriyle tespit edilemeyen bu duruma ilişkin araştırmalar, Kasper’in laboratuvarında Li-Fraumeni sendromunun tespit edilmesiyle sona erdi. Bu sendrom, tıbbi açıdan ciddi kalıtsal kanser yatkınlığı sergiliyor.
10 ÇOCUKTA KANSER TESPİT EDİLDİ
Avrupa genelindeki genetik ve pediatri uzmanları durumu araştırmak üzere harekete geçti. Sekiz ülkeden 46 aileye ait 67 çocuk testlere tabi tutuldu.
23 çocukta mutasyon bulunan bu çocuklardan 10’unda lösemi ve non-Hodgkin lenfoma gibi kanser türleri tespit edildi.
DONÖR İÇİN 75 AİLE SINIRI
Dünya genelinde her bir sperm donörü için 75 aile sınırlaması uygulayan Avrupa Sperm Bankası, söz konusu donörün spermiyle 67’den fazla çocuk sahibi olunduğunu kabul etti. Ancak, politikalarının belirli bir donör için kesin çocuk sayısını teyit etmediğini vurguladı. İlgili tüm kliniklere uyarılar yapıldığı da belirtildi.
