Türkiye’de 9 ve dünyada 800 noktada düzenli olarak gerçekleştirilen meteorolojik balon uçuşları, hava tahmini yapımında kritik bir rol oynamaktadır. Bu balonlar, her gün iki kez gökyüzüne salınarak, atmosferin çeşitli katmanlarındaki sıcaklık, nem, basınç ve rüzgar hızı gibi verileri an an tahmin merkezlerine iletmektedir.
Meteoroloji balonları, yüksek atmosfer katmanlarında hava koşullarının ölçülmesine olanak tanıyor. Bu veriler, hava tahminlerinin doğru bir şekilde yapılmasını sağlarken, aynı zamanda uçuş rotalarının güvenli bir şekilde planlanmasına ve olası hava olaylarına karşı önlemler alınmasına yardımcı olmaktadır.
HAVA TAHMİNİNE YARDIMCI OLAN SİSTEM
Bu balonlar, yüksek katmanlardaki meteorolojik parametrelerin tahmin edilmesi amacıyla kullanılmakta. ‘Greenwich saati’ baz alınarak Türkiye’de 9 noktadan her gün sabah ve akşam olmak üzere iki kez atmosfere bırakılan bu balonlar, hava tahminlerinde önemli bir katkı sağlamaktadır.
ATMOSFERİ DİKİNE ÖLÇÜYOR
Ülkemizde her gün 14.30 ile 02.30 saatleri arasında salınan balonlar, pilotların hava koşullarına göre rotalarını planlamalarına yardımcı olmakta ve olası risklere karşı önlem alınmasını sağlamaktadır.
Meteoroloji 9. Bölge Müdürlüğü Müdür Yardımcısı Ümit Gülbağ, bu süreç hakkında bilgiler sunarak, dünya genelinde birçok meteoroloji gözlem istasyonu bulunduğunu belirtti. Bu istasyonlar aracılığıyla atmosferin dikine ölçümünün yapıldığını ifade etti.
BALONUN YÜKSEKTEKİ PERFORMANSI
Hidrojen veya helyum gazıyla doldurulan meteorolojik balonlar, atmosferde hızla yükselerek gözlemler yapıyor. Gülbağ, meteoroloji sisteminin nasıl işlediğini şöyle açıkladı: “Meteoroloji Genel Müdürümüz Volkan Memduh Coşkun’un liderliğinde 3 yıl önce yerli ve milli cihaz kullanmaya başladık. Balondan gelen veriler, sıcaklık, rüzgar ve nem gibi değerleri içeriyor ve bunlar yerdeki sistemlere iletiliyor. Balon, dakikada 360 metre irtifa kazanarak 30-35 kilometreye ulaştığında iç basıncın etkisiyle patlıyor ve yere düşüyor.”
Bu verilerin kontrolden geçirilip doğruluğunun teyit edildiğine dikkat çeken Gülbağ, elde edilen bilgilerin sayısal hava tahmin modellerine aktarıldığını bildirdi. Ayrıca, bu gözlemler sayesinde elde edilen hava tahminlerinin askeri ve sivil uçuşlarda da kullanıldığı vurgulandı. Pilotlar, uçmadan önce rüzgarın etkisini dikkate alarak uçakların yakıt seviyesini belirlemekte.
Sonuç olarak, dünya genelinde 800 noktadan toplanan bu meteorolojik verilerin tüm ülkelerle paylaşıldığını ve iklim değişikliği gibi önemli konularda yapılan araştırmalara katkı sağladığı ifade ediliyor.
