HIV (İnsan Bağışıklık Yetmezliği Virüsü), insan vücudundaki bağışıklık hücrelerine saldırarak bağışıklık sistemini zayıflatan bir virüstür. Bu virüs, zamanla AIDS (Edinilmiş Bağışıklık yetmezliği Sendromu) adı verilen daha ileri bir aşamaya yol açar ve bu durum, HIV enfeksiyonunun en son ve ölümcül etkileriyle sonuçlanması anlamına gelir. Dünya genelinde yaklaşık 39 milyon insan, HIV ile mücadele etmektedir.
Son zamanlarda, HIV ve AIDS ile mücadele eden hastalar için umut verici bir gelişme yaşandı. Uzmanlar, HIV’nin neden olduğu enfeksiyonları neredeyse tamamen ortadan kaldırmayı vaat eden Lenacapavir isimli bir ilaç geliştirdiler. Bu ilaç, “bulmacanın eksik parçası” olarak adlandırılıyor ve klinik denemelerde kadın hastalarda yüzde 100 başarı gösterirken, erkek hastalarda enfeksiyonu %96 oranında önleme kapasitesine sahip.
HIV Oranlarının Yüksek Olduğu Ülkelerde Ücretsiz Olacak
Lenacapavir’in üreticisi Gilead, HIV oranlarının yüksek olduğu, çoğunlukla Afrika, Güneydoğu Asya ve Karayipler’den oluşan 120 yoksul ülkede ilacın ucuz, jenerik versiyonlarının satılmasına izin vereceğini bildirdi. Bu durum, HIV ile mücadelede büyük bir adım olarak değerlendiriliyor.
Yılda iki kez uygulanması gereken Lenacapavir’in, AIDS’i tamamen ortadan kaldıracağı öngörülmektedir. Ancak ilacın resmi olarak belirlenen fiyatı ise 40 bin ABD Dolarıdır. Bu maliyet, HIV tedavisinde kullanılan diğer ilaçlarla karşılaştırıldığında hayli yüksektir; diğer HIV ilaçları ortalama 650-750 ABD Doları arasında değişmektedir.
Lenacapavir Nedir?
Lenacapavir, retro virüsleri yok etme potansiyeline sahip bir antiretroviral ilaçtır. HIV virüsünün bulaşmasını engellemenin yanı sıra, enfekte olan bireylerde yapılan tedavilerde neredeyse yüzde yüz etkililik oranına sahiptir. Ayrıca, hastaların sadece yılda iki kez enjekte edilmesi yeterli olmaktadır. Örneğin, alternatif bir ilaç olan Cabotegravir (CAB) için enjekte edilme periyodu 1 ila 2 ay arasında değişirken, Truvada gibi diğer bir ilaç ise her gün hap şeklinde alınmayı gerektirmektedir.
Araştırmalarını Heidelberg Küresel Sağlık Enstitüsü’nde sürdüren Astrid Berner-Rodoreda, Lenacapavir’in AIDS’in aile çevrelerinde ve sosyal ortamlarda hayatı kolaylaştırma potansiyeline sahip olduğunu vurguladı. Özellikle gündelik hap alma zorunluluğunun birçok insan için sorun olabileceğini belirten Berner-Rodoreda, virüsü kapan genç kadın ve kız çocuklarının yılda iki kez iğne ile tedavi olabiliyor olmasının büyük bir avantaj olduğunu ifade etti. Birleşmiş Milletler HIV/AIDS Ortak Programı’na (UNAIDS) göre, kadınlar ve kız çocuklarında HIV insidansı hala oldukça yüksek seviyelerde seyretmektedir.
Ne Zaman Satışa Çıkacak?
Gilead’ın geliştirdiği bu yeni ilacın Europe Birliği (AB) ülkelerinde HIV tedavisinde kullanılması onaylanmış olmasına rağmen, ilacın henüz eczanelerde satışa sunulması mümkün olmamıştır. İlaç şirketinin, antiviral temas öncesi profilaksi (TÖP) için onay beklediği ve bu onayın yakında çıkmasının beklendiği ifade edilmektedir.
Lenacapavir’in AIDS ile yıllardır süren savaşta bir dönüm noktası olabileceği umulsa da, bu ilacın etkin olabilmesi için geniş kitlelere uygulanması gerekmektedir. Bunun yanı sıra ilacın ulaşılabilir bir fiyat aralığında olmasının da önemi büyüktür
