Irak’ta federal hükümet ile Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) arasında uzun süredir devam eden petrol ihracatı anlaşmazlığı nihayet çözüme kavuştu. Bu gelişmeyi Irak Petrol Bakanı Hayyan Abdulgani, geçtiğimiz hafta duyurdu ve IKBY’nin Türkiye’ye petrol ihracatına gelecek hafta yeniden başlayacağını açıkladı. İki yıl süren bu anlaşmazlığın sona ermesi, hem Irak hem de IKBY için önemli bir gelişme olarak değerlendiriliyor.
Yaşanan gelişmelerin ardından IKBY Başkanı Neçirvan Barzani, Erbil’de düzenlenen “Orta Doğu’nun Geleceğinde Belirsizlikler” Forumunda petrol ihracatına dair önemli açıklamalarda bulundu. Barzani, petrol sevkiyatının durdurulmasının Irak’a 19 ile 20 milyar dolar arasında bir zarara yol açtığını ifade ederek, bu kaybın ülke ekonomisi için oldukça büyük bir miktar olduğunu vurguladı.
Barzani, petrolün yeniden Ceyhan Limanı üzerinden ihracatına kısa süre içinde başlanacağını beklediklerini belirtti. Türkiye’nin bu konuda her zaman hazır olduğunu söyleyen Barzani, “IKBY petrolünün ihracatı konusunda hiçbir sorunu yok. Petrol, siyasi değil, ticari bir meta olarak değerlendirilmelidir. Dolayısıyla Irak ve Türkiye, petrol ihracatı konusunda hazır durumda.” dedi. Ayrıca, sadece şirketlerin finansmanı gibi teknik detayların kaldığını ve petrolün yakında ihraç edilmeye başlanacağını sözlerine ekledi.
ABD’nin bu süreçte destekleyici bir rol oynadığını da dile getiren Barzani, “ABD, Irak ve IKBY’nin temel ortağıdır ve petrol sevkiyatı konusunda destekleyici bir rol üstlenmektedir.” ifadelerine yer verdi. Bu arada, Rusya’nın da alandaki şirketler aracılığıyla destekleyici bir rol üstlendiği ifade edildi. Barzani, petrol sevkiyatının hem Irak hem de IKBY için büyük bir fırsat olduğunu savundu.
Kalkınma Yolu Projesi üzerine konuşan Barzani, projenin stratejik bir niteliğe sahip olduğunu belirtti. Bu projeden tüm Iraklıların faydalanması gerektiğini ifade eden Barzani, “Projenin Iraklıları ayrıştırmaması, aksine birleştirmesi gerekir.” dedi ve IKBY’nin bu projeden mahrum bırakılmaması gerektiğine vurgu yaptı. Türkiye’nin bu konuda yardımcı olmaya hazır olduğunu ifade eden Barzani, meselenin Bağdat ile iç meseleleri olduğunun altını çizdi.
IKBY’de hükümetin kurulması için Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) ile Kürdistan Yurtsevenler Birliği (KYB) arasında müzakerelerin sürdüğünü belirten Barzani, “KDP ve KYB olarak kendi aramızda hem de diğer tüm partilerle hükümetin kurulması için çaba harcadık ama başarılı olamadık.” diyerek endişelerini dile getirdi. Hükümetin, KDP, KYB ve diğer tüm siyasi partilerin katılımıyla kurulması gerektiğini vurguladı.
Erbil-Bağdat ilişkilerine de değinen Barzani, Irak’taki en büyük sorunlardan birinin federal sistemin uygulanamaması olduğunu ifade etti. Bağdat’ın bölge ile olan ilişkilerinin merkezileştiğini ve gerçek anlamda federal bir sistemin işleyişinde problem yaşandığını belirtti. Barzani, “Irak’ın federal bir sistem gibi değil, bağımsız bir devlet gibi hareket etmesi, Erbil’in durumu nasıl algıladığını gösteriyor.” diyerek bu durumun dünya çapında örneği bulunmayan bir durum olduğunu belirtti.
