İklim değişikliği, tarım üretimini olumsuz etkilemeye devam ediyor. Özellikle sıcaklıklardaki artış, şeker pancarını da büyük ölçüde etkilemiş durumda. Tarımsal üretimin düşmesi, her ne kadar geniş bir etki yelpazesine sahip olsa da, şeker rekoltesindeki azalma bu yıl iç tüketimde bir problem yaratmayacak şekilde değerlendiriliyor.
Mevsimsel sıcaklıklarda gözlemlenen yükseliş, şeker üretimi üzerinde doğrudan bir etki yaratıyor. Pancarın olgunlaşma sürecinde, yüksek mevsim sıcaklıkları, bitkinin yumrusunda depolanan şeker oranını gösteren polar değerinin yükselmesini engelliyor. Bu durum, şeker pancarı hasadı açısından beklenen verimin altında kalmasına neden oluyor.
PANKOBİRLİK Genel Başkanı ve Konya Pancar Ekicileri Kooperatifi Yönetim Kurulu Başkanı olan Ramazan Erkoyuncu, bu konu hakkında açıklamalarda bulundu. 2024-2025 hasat döneminde Türkiye genelinde 25 milyon ton şeker pancarı üretildiğini bildirdi. Ancak, piyasada şeker üretimiyle ilgili endişeler mevcut; zira küresel ısınmaya bağlı olarak, tahmin edilen şeker üretiminde %10’luk bir kayıp yaşandı.
Erkoyuncu, bu düşüşe rağmen Türkiye’de herhangi bir şeker sıkıntısı olmadığını vurguladı. Geçen sezondan 400 bin ton şeker stoku bulunduğu için şeker sıkıntısı yaşanmadığını ve hatta fazla şekerin bulunduğunu belirtti. Konya’da 3 milyon 775 bin ton pancar alımı yapıldığını, bunun sonucunda 460 bin ton şeker üretildiğini belirten Erkoyuncu, pancar veriminin bu yıl oldukça iyi olduğunu fakat şeker kullanma oranının iklimsel faktörlerden ötürü düşüklük gösterdiğini ekledi.
Erkoyuncu, Türkiye’nin yıllık şeker ihtiyacının 3 milyon ton olduğunu belirterek, bu ihtiyacın üçte birinin Türk Şeker tarafından karşılandığını, diğer üçte birinin PANKOBİRLİK bünyesindeki fabrikalar tarafından, kalan kısmının ise özelleşen fabrikalar tarafından sağlandığını ifade etti. Özellikle Konya Şeker firmasının Türkiye pazarında önemli bir yer tuttuğunu, Çumra Şeker Fabrikası’nın ülkenin en büyüğü olduğunu ve bu fabrikanın günlük 16 bin 500 ton pancar işleme kapasitesine sahip olduğunu belirtti. Gelecek yıl bu kapasitenin 20 bin tona çıkacağını da not düşmekte fayda var.
Ayrıca, iklim değişikliğinden kaynaklı kaybı telafi etmek amacıyla, işleyişteki fiziki yapıda bazı tedbirleri hayata geçirmeyi hedefliyorlar. Geçen sezon 3 milyon 808 bin ton pancardan 513 bin ton şeker elde edilirken, bu yıl 3 milyon 775 bin ton pancardan 460 bin ton şeker üretildi. Erkoyuncu, olumsuz durumun en büyük sebebinin polar oranı olduğunu belirtti. Bu, iklim değişikliğiyle doğru orantılı olarak gelişmekte olup, gece ve gündüz arasındaki sıcaklık farkının azalması ile alakalı. Pancarın olgunlaşma sürecinde gereken soğuk hava, bu yıl yeterince sağlanamamış durumda.
Sonuç olarak, iklim değişikliği tarımsal üretkenlik üzerinde önemli etkiler yaratmakta ve bu durum özellikle şeker pancarı gibi önemli bir tarım ürününün rekoltesini etkilemektedir. Ancak Türkiye’nin şeker durumu bakımından barındırdığı stoklar, mevcut ihtiyacın karşılanmasında kritik bir rol oynamaktadır.
