Keneler, göçmen kuşların taşıyıcılığı sayesinde binlerce kilometrelik mesafeleri katederek yeni bölgelere ulaşabiliyor. Bu durum, tarihsel olarak kene türlerinin tatbikat alanlarına uygun iklim koşullarında kalmaması nedeniyle uzun süre mümkün olamadı.
Ancak, günümüzde iklim krizinin yol açtığı küresel ısınma ile bu durum değişim göstermeye başladı. Özellikle tropik iklimlerden gelen kene türlerinin kuzey bölgelere yerleşme olasılığı artıyor. Bu durum, yeni kene kaynaklı hastalıkların ortaya çıkma riskini beraberinde getiriyor.
İKLİM KRİZİNE DİKKAT ÇEKİLİYOR
University of Southern Mississippi’den Dr. Shahid Karim, bu konuyla ilgili yaptığı açıklamada, “Eğer tropik kene türleri, daha önce hayatta kalmayı başaramadıkları bölgelerde yaşamaya başlarsa, bu kene türlerinin taşıdığı hastalıkların da o bölgelerde yayılması mümkün hale gelir.” ifadesini kullandı. Bu durum, kene kaynaklı hastalıkların gelebileceği yeni tehditlerin habercisi olabilir.
HIZLA DEĞİŞEN COĞRAFİ DAĞILIM
Keneler, insanlara ve evcil hayvanlara hastalık taşıyan etkili vektörler olarak bilinir. Örneğin, 2017 yılında New Jersey’de tespit edilen Asya uzun boynuzlu kenesi, kısa sürede 14 eyalete yayılarak bu durumu doğrulamıştır. Georgia Southern University’den Dr. Lorenza Beati, “Küresel ısınma, göçmen egzotik kenelerin kuzeydeki yeni destinasyonlarında daha uygun yaşam koşulları yaratıyor. Eğer uygun iklim şartları, uygun konakçı hayvanlarla bir araya gelirse, bu türlerin orada yerleşme şansı artacaktır.” diyerek bu durumu vurgulamıştır.
GÖÇMEN KUŞLAR ÜZERİNDE ARAŞTIRMA
Göçmen kuşlarla kenelerin taşınmasını incelemek amacıyla, bilim insanları Meksika Körfezi’nin kuzeyinde altı farklı noktada araştırmalar gerçekleştirmiştir. Bu alanda ağlar kurarak yakaladıkları kuşların fiziksel durumlarını kontrol etmiş ve üzerlerinde kene olup olmadığını tespit etmişlerdir. Elde edilen veriler, DNA analizi ile kene türlerinin ve taşıdıkları mikroorganizmaların belirlenmesi için incelenmiştir.
Araştırma sürecinde toplamda 15 bine yakın kuş incelenirken, yalnızca 164 kuşta toplamda 421 kene tespit edilmiştir. Ayrıca, analiz edilen kenelerin yüzde 81’inin sadece dört türden oluştuğu göze çarpmıştır. Bunun yanı sıra, kısa mesafe göçmenlerinin, uzun mesafe göçmenlerine kıyasla daha fazla kene taşıdığı da kanıtlanmıştır.
YENİ HASTALIK RİSKİ ARTIYOR
Kenelerin taşıdığı bakteriler de araştırma kapsamında ele alınmıştır. En yaygın olarak tespit edilen bakterilerden biri Francisella türleriyken, ikinci en yaygın tür ise bazı kompozisyonları insanlarda hastalıklara yol açabilen Rickettsia olarak belirlenmiştir. Ancak, bu bakterilerin istilacı kene türleri aracılığıyla insanlara bulaşıp bulaşmayacağı henüz net olarak bilinmemektedir.
Dr. Karim, kene kaynaklı hastalıkların yayılma riskine karşı bireylerin kene popülasyonunun yoğun olduğu bölgelerde yürüyüş sonrası kendilerini kontrol etmeleri ve etkili böcek kovucu kullanmaları gerektiğini vurgulamıştır. Bu önlemler, toplum sağlığını korumada önemli bir rol oynamaktadır.
