ABD ve Çin arasındaki ticaret savaşı giderek çoğalan bir kızışma yaşıyor.
Önce gümrük duvarlarının yükselmesiyle başlayan süreçte, Donald Trump’ın, kendi yanına yaklaşmaya çalışan ve ticaret anlaşmaları imzalayan ülkeleri Çin’e karşı yaptırımlara yönlendirdiği yönünde iddialar ortaya atıldığı bildirildi.
ABD yönetimi bu iddiaları kesince yalanlasa da, İngiltere belirli adımlarla bu çerçevede ilerliyor.
İNGİLTERE ÇİN’E KARŞI YENİ BİR POLİTİKA GÜTMEYE BAŞLADI
Daha önceki dönemlerde Çin ile ilişkilerinde dikkatli ve dengeli bir tutum benimseyen İngiltere, son günlerde Washington’a yönelik “aynı cephedeyiz” mesajı vermek adına bir dizi hamle gerçekleştirdi.
İngiltere Başbakanlığı, bu hareketlerin “çalışan insanların çıkarlarını gözeten, istikrarlı ve sakin bir büyüme ile uluslararası ticaret stratejisi” çerçevesinde atıldığını ifade etse de, Çin’e karşı tutumda belirgin bir değişim yaşandığı gözlemleniyor.
YENİ İKİTİ PARTİ HÜKÜMETİ SÖZLERİNİ TUTAMADI
2024 yılı Temmuz ayında göreve gelen İşçi Partisi hükümeti, başlangıçta Çin ile ilişkilerini yeniden canlandırma taahhüdünde bulunmuştu.
Politico’da çıkan bir habere göre, Hazine Bakanı Rachel Reeves, Ocak ayında Çin ile uzun zamandır askıda olan Ekonomik ve Finansal Diyalog’un yeniden başlatılacağını ve “karşılıklı saygıya dayalı bir ilişki” geliştireceklerini açıklamıştı. Başbakan Keir Starmer’ın da Çin’e bir ziyaret gerçekleştirmesi planlanıyordu.
Ancak son dört aylık süreçte, İngiltere’nin Çin’e yönelik tutumu hızla sertleşti.
BRİTİSH STEEL KRİZİ
Çinli Jingye şirketinin, İngiltere’nin son yüksek fırın tesisini kapatmakla tehdit etmesi üzerine hükümet devreye girdi. Parlamento olağanüstü bir şekilde toplandı ve acil bir yasa ile şirketin kontrolü geri alındı. Sanayi Bakanı Jonathan Reynolds, gelecekte Çinli şirketlere olan güvenin belirli bir eşik çerçevesinde değerlendirileceğini bildirdi.
GÜNEŞ PANELLERİNE YASAK GETİRİLDİ
Enerji Bakanı Ed Miliband, devlet destekli enerji projelerinde, Çin’in Sincan bölgesinde üretilen güneş panellerinin kullanılmasının yasaklandığını duyurdu. Duruma ilişkin Çin büyükelçiliği sert bir karşılık verdi.
ÇİN MERKEZLİ E-TİCARET SİTELERİ ÜZERİNDE VERGİ İNCELEMESİ
Hazine Bakanı Reeves, Çinli e-ticaret devleri Shein ve Temu’nun gümrük vergisi olmaksızın ürünlerini ülkeye getirmelerini sağlayan vergi boşluğunun gözden geçirileceğini ilan etti. Bu adım, Trump döneminde ABD’de başlatılan benzer bir sürecin ardından geldi.
HONG KONG KRİZİ
Çin karşıtı görüşleriyle tanınan İngiliz milletvekili Wera Hobhouse’un Hong Kong’a girişi reddedilince, Londra yönetimi durumu “derin endişe verici” olarak nitelendirdi ve Hong Kong valisi ile doğrudan iletişime geçti.
ÇİNLİ YATIRIMCILARA SINIRLAMALAR GETİRİLEBİLİR
İngiltere’nin yakında açıklanacak “Çin denetimi” raporu ve yabancı etki kayıt sistemi kapsamına bazı Çin bağlantılı kuruluşların alınma olasılığı, Pekin ve Londra arasındaki gerilimi daha da tırmandırabilir.
Bu adımların, ABD’de yeniden başkanlık görevine gelen Trump yönetimi ile uyum içinde değerlendirileceği de vurgulanıyor. Özellikle İngiltere’nin savunma sanayisindeki ABD ile yakın işbirliği göz önüne alındığında, Çinli yatırımcıların kritik sektörlerden dışlanması bu bağlamda dikkat çekici bir gelişme olarak öne çıkıyor.
