Dünyanın en büyük doğalgaz ve petrol rezervlerine sahip ülkelerinden biri olan İran, şu anda benzeri görülmemiş bir enerji kriziyle karşı karşıya bulunmaktadır. İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, ülkenin gaz, elektrik, su, para ve çevre konularında ciddi sorunlar yaşadığını dile getirmiştir.
Giderek derinleşen enerji krizi ile ilgili 2025’in Şubat ayında bazı önlemler alınmış olup, bu kapsamda birçok eyalette enerji tasarrufu amacıyla okullar ve kamu kurumları tatil edilmiştir. Bu karar, soğuk hava koşullarının yol açtığı artan enerji tüketiminin azaltılması amacıyla alınmıştır. Tatil edilen derslerin uzaktan eğitimle sürdürüleceği açıklanmıştır.
Özellikle Tahran’da, çarşamba günü Demavend ve Firuzkuh ilçeleri dışındaki bütün eğitim kademeleri ve kamu kurumları tatil edilmiştir. Bu bağlamda, ülkenin enerji krizine ilişkin ortaya çıkan sorunlara acil çözümler bulunmaya çalışılmaktadır.
Peki, İran’da bu enerji krizi neden yaşanıyor? İran, bölgedeki nüfuzunu kaybetmesinin yanı sıra, çoğu Trump döneminde uygulamaya konulan kapsamlı yaptırımlar dolayısıyla ekonomik sorunlar yaşamaktadır. Yetersiz altyapı yatırımları ve hızla artan enerji talebi de bu sorunlara katkıda bulunmaktadır. Son birkaç ayda, İran, ekonomik yaptırımların ağır baskısı altında olan, yetersiz altyapıya sahip olan ve artan enerji gereksinimleriyle boğuşan bir ülke haline gelmiştir.
Enerji tedarikindeki aksaklıklar ve sanayi sektöründeki üretim kesintileri, ülkenin ekonomisine milyarlarca dolarlık zarar verirken halkın günlük yaşamı ve temel altyapı hizmetleri de bu durumdan olumsuz etkilenmektedir. Derinleşen enerji krizi, İran’ı ekonomik anlamda zorlamakla birlikte tarım gibi hayati sektörler ile sosyal ve siyasi alanlarda da çok boyutlu bir çıkmaza sürüklemektedir.
İran hükümetine ait verilere göre, ülkede günlük 350 milyon metreküplük bir doğal gaz açığı söz konusudur. Ayrıca, 17 elektrik santralinin devre dışı kalması nedeniyle sanayi üretiminde yüzde 30 ila 50 oranında bir düşüş yaşanacağı öngörülmektedir. Bu durumun, daha önceden sıkıntıda olan İran ekonomisine milyarlarca dolarlık kayıplar yaratacağı endişelerini artırmaktadır.
İran’ın iç meseleleri ve dış politikadaki belirsizlikler, halk üzerinde de derin bir etki oluşturmaktadır. 2025 yılının başlarında, hükümetin çeşitli ekonomik reformlar önerdiği gözlemlenmiş olsa da, iç ekonomik zorluklar ve dış baskılar bu reformların başarılı olmasını zorlaştıracağı düşünülmektedir. Bu zorlu dönemde İran, hem iç politikada hem de uluslararası ilişkilerde çözüm arayışlarını sürdürmeye devam etmektedir.
