İsrail’in, 7 Ekim 2022 tarihinden bu yana Filistin’de sürdürdüğü saldırılar, yoğun bir şekilde devam ederken, Filistin halkı üzerinde uyguladığı soykırım vahşeti dikkat çekiyor. Çete devleti olarak adlandırılan İsrail’in çeşitli insan hakları ihlalleri, dünya gündeminde sürekli yer buluyor. Ancak, bu noktada gözden kaçan unsurlardan biri, “ekolojik terör” olarak adlandırılan uygulamalarının oluşturduğu uzun süreli sağlık sorunları ve bu uygulamaların Filistinliler üzerindeki etkileridir.
İsrail, geçmişten günümüze Filistin topraklarını işgal ederek, burada yaşayan sivillerin yaşam standartlarını düşürmeye devam ediyor. Dolayısıyla, sivil hayatı hedef alan askeri saldırıların yanı sıra, temel insan haklarının ihlal edilmesi gibi durumlar da söz konusu. İsrail’in bu hak ihlalleri, aslında 1930’larla başlayan Filistinli çiftçilere yönelik su, toprak ve tarım alanlarındaki saldırılarla derinleşmiş durumda. Uluslararası insancıl hukuk, çatışmalardaki tarafları, sivilleri koruma konusunda yükümlü kılarken, İsrail bu sorumluluğu yıllardır göz ardı etmektedir.
Gazze’de yalnızca nüfus yoğunluğunun yüksek olması, insanları temiz suya erişimde zor durumda bırakmakla kalmıyor; bunun yanı sıra, bölgedeki su kaynakları da ciddi bir krizin eşiğine gelmiş durumda. 2005 yılında Dünya Bankası tarafından yayımlanan bir rapor, Gazze’nin su rezervlerinin “kriz seviyesi”nde olduğunu ortaya koyarken, 2018 yılında UNICEF’in yaptırdığı bir araştırmaya göre, Gazze’deki nüfusun yalnızca %10’u temiz suya ulaşabilmekte. Bu durum, Gazze’ye sığınan mültecilerin de ciddi sağlık sorunları yaşamasına neden oluyor; zira çoğu mülteci, suya erişim konusunda büyük zorluklarla karşılaşıyor.
İsrail’in Gazze’de yürüttüğü kuşatma sonucu, yerel halk temiz su kaynaklarını açmak için kendi imkanlarıyla kuyu kazmaya çalışıyor. Ancak kuyulardan elde edilen su, sık sık kanalizasyon ve deniz suyu ile karışarak insan sağlığını tehdit eden bir durum ortaya çıkarıyor. Altyapının yeniden yapılandırılması için gereken malzemelerin İsrail tarafından sürekli engellenmesi, bu durumu daha da zorlaştırıyor. İsrail yönetimi, gerekli malzemelerin askeri amaçlarla kullanılabileceğini öne sürerek, ihtiyaç duyulan demir ve çimentonun ülkeye girişini sürekli olarak kısıtlıyor.
Ayrıca, bölgeye sağlanan elektrik hizmetlerindeki kesintiler de su sistemlerinin işleyişini engelliyor. İsrail’in uyguladığı enerji kısıtlaması nedeniyle Gazzelilerin günde ortalama yalnızca 13 saat elektrik alabilmesi, su arıtma tesislerinin çalışmamasına ve su aktarma sistemlerinin felç olmasına yol açıyor. Bu durum, bölgede salgın hastalıkların yayılmasına ve tarım ürünlerinin sulanmasında ciddi zafiyetlere neden olmaktadır.
Mevcut durum, Gazzeli çiftçilerin tarım verimliliğini de olumsuz etkiliyor. Su eksiklikleri nedeniyle çiftçiler, ürün verimlerini artırmak adına kimyasal gübre kullanımına yönelmek zorunda kalıyor. Bu durum ise su kaynaklarında nitrat kirliliğine yol açarak, özellikle bebekler ve çocuklar üzerinde ciddi sağlık sorunları oluşturuyor. Dördüncü Cenevre Sözleşmesi’ne göre, işgalci güçlerin su ve diğer doğal kaynaklara zarar vermemesi gerekmektedir; ancak bu kurallar, İsrail tarafından göz ardı edilmektedir.
Filistin’deki tarım arazileri ve doğal kaynaklar işgal ve saldırılarla büyük hasar görmüş durumda. Uzun yıllar boyunca süren hava saldırları ve karada gerçekleştirilen operasyonlar, tarım arazilerini yok etmekte ve bölgedeki doğal dengeyi bozmakta. Çeşitli uluslararası kaynakların u
