Şubat 2022’de patlak veren kanlı çatışmaların ardından Türkiye, hem Antalya hem de İstanbul’da Rusya ve Ukrayna’yı bir araya getirmişti. Türkiye, Mayıs 2025’te İstanbul’da yapılan yeni görüşmelerle, üç yıl aradan sonra yine iki ülke heyetlerini aynı masada bir araya getirmeyi başardı.
İSTANBUL’DA KRİTİK MÜZAKERELER VE ESİR TAKASI ANLAŞMASI
Rusya ile Ukrayna arasında, 16 Mayıs’ta İstanbul’daki Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi’nde müzakereler gerçekleştirildi. İki ülke heyetleri arasındaki ikinci görüşmenin ise bugün saat 13.00’te Çırağan Sarayı’nda yapılması planlanıyor.
Müzakere sırasında taraflar, “1000 kişiye 1000 kişilik” büyük bir esir takasının gerçekleştirilmesi ve olası bir ateşkese dair detaylı görüşmelerin yapılması üzerinde mutabık kaldı. İstanbul’da yapılan esir takasının 25 Mayıs’ta tamamlandığı da açıklandı.
Uluslararası aktörler, İstanbul’daki müzakerelerin başlamasından dolayı duydukları memnuniyeti ifade ederken, Türkiye’nin ev sahipliği yaptığı bu görüşmeler dünya genelinde geniş bir yankı buldu.
TÜRKİYE, ARABULUCULUK ÇALIŞMALARINA DEVAM ETTİ
Türkiye, tarafların barışa ulaşması için diplomatik girişimlerine devam ederken Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, bu hafta hem Moskova hem de Kiev’i ziyaret etti.
Fidan, 26-27 Mayıs tarihlerinde Moskova’yı ziyaret ederek Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bir araya geldi. Ayrıca Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve diğer üst düzey Rus yetkililerle de görüşmeler gerçekleştirdi.
Fidan, Lavrov ile yaptığı görüşmelerde, “Rusya’nın Ukrayna ile doğrudan müzakereler için İstanbul’u tercih etmesi, iki ülkemizin istikrar sağlamak amacıyla ortak bir anlayış geliştirdiğinin belirtisidir.” ifadelerini kullanırken, Lavrov da Türkiye’nin Ukrayna ile doğrudan müzakere imkânlarını sağlamasına önem verdiklerini belirtti.
Bakan Fidan ayrıca, ortak basın toplantısında görüşmelerin Türkiye’de yapılması konusundaki iletilerini Putin’e açıkladıklarını ifade etti.
RUSYA’DAN YENİ TURUN İSTANBUL’DA YAPILMASI TEKLİFİ
Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov, 28 Mayıs’ta yaptığı açıklamada, Ukrayna’ya yönelik yeni müzakerelerin 2 Haziran’da İstanbul’da düzenlenmesini teklif etti. Bu gelişmeyle birlikte bütün dikkatler yeniden Türkiye’ye çevrildi.
Putin’in danışmanı Vladimir Medinskiy başkanlığındaki heyetin, “sürdürülebilir bir çözüm için Rusya’nın hazırladığı memorandumu” Ukrayna heyetine sunmaya ve 2 Haziran’daki ikinci turda gerekli açıklamaları yapmaya hazır olduğunu belirtti. Lavrov, Türkiye’ye de teşekkürlerini iletti.
Kremlin, Rus heyetinin İstanbul’a hareket edeceğini ve müzakerelerin ikinci turu için pazartesi sabahı hazır olacaklarını bildirdi.
UKRAYNA, SAVUNMA BAKANI UMEROV LİDERLİĞİNDEKİ HEYETLE İSTANBUL’DA OLACAK
Dışişleri Bakanı Fidan, Moskova ziyaretinin ardından Ukrayna’nın başkenti Kiev’e bir çalışma ziyareti gerçekleştirdi. Fidan, Kiev’de Devlet Başkanı Volodimir Zelensky ve Dışişleri Bakanı Andrii Sybiha’nın da bulunduğu üst düzey yetkililerle bir araya geldi.
Fidan, Sybiha ile düzenlediği basın toplantısında Türkiye’nin kalıcı barışa ulaşılması yönündeki çağrısını yineledi. Türkiye’nin her iki tarafla da olan iyi ilişkileri, müzakere masasında kalındığı sürece ilerleme sağlanabileceği mesajını verdi.
Ukrayna tarafı, müzakerelerin 2. turundan önce Rusya’nın sunduğu memorandumu görmek istediklerini ifade etti. Bugün ise Zelensky, İstanbul’da düzenlenecek barış görüşmelerine katılacak Ukrayna heyetini belirledi. Ukrayna heyetine Savunma Bakanı Rüstem Umerov başkanlık edecek.
TRUMP’TAN PUTİN’E “İKİ HAFTA SÜRE VAR” MESAJI
ABD Başkanı Donald Trump, hem seçim süreci hem de göreve geldikten sonraki dönemde savaşı sonlandıracağına dair açıklamalarda bulunuyor. Müzakere sürecine destek veren ABD’li yetkililer, ilk görüşmelerin ardından Rus üst düzey yetkililerle telefon görüşmeleri yaptı.
Trump ve Putin, 19 Mayıs’ta telefon görüşmesi gerçekleştirdi ve Trump, bu görüşmenin olumlu geçtiğini belirtti. Müzakere süreçlerinin yakında başlayacağı müjdesini verdi. Son dönemde Rusya’nın Ukrayna ile ateşkese ulaşma konusunda ilerlemediğini düşünen Trump, bu durumu eleştirerek memnuniyetsizliğini dile getirdi.
Trump, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik hava saldırılarının ardından yaptığı açıklamalarda, Putin’in “tamamen çıldırdığını” belirtti. Ayrıca, Putin’in “ateşle oynadığını” ve kendisi olmasaydı Rusya’nın “çoktan çok kötü şeyler” yaşayabileceğini ifade etti.
Trump, Putin’e “bizi oyalama” uyarısında bulunurken, oyalama durumunda birkaç hafta içinde nasıl bir yanıt verilmesi gerektiği üzerine de değerlendirmelerde bulundu. Rusya ise Trump’ın, Ukrayna’nın Rus şehirlerine yönelik saldırıları konusunda bilgilendirilmediğini savundu ve Trump’ın açıklamalarının aşırı duygusal bir yüklenme olabileceğini belirtti.
Ukrayna lideri Zelensky konusunda da Trump, bu yaklaşımının ülkesine yarar sağlamadığını öne sürdü. Beyaz Saray, Rusya ile Ukrayna arasında İstanbul’da doğrudan görüşmeler yapılması dileğinde bulunurken, bu toplantının gerçekleşmesine inanç beslenildiğini ifade etti.
ABD’nin bu görüşmelere herhangi bir temsilci gönderip göndermeyeceği ise henüz netleşmedi.
MÜZAKEREDEN ÖNCE ÇATIŞMA HIZ KAZANDI
Taraflar, pazartesi günü İstanbul’da müzakerelere hazırlanırken, Cumartesi gecesi şiddetli saldırı haberleri geldi. Rusya Savunma Bakanlığı, Ukrayna’nın Murmansk, İrkutsk, İvanovo, Ryazan ve Amur bölgelerindeki askeri hava üslerine FPV insansız hava araçlarıyla saldırılar düzenlendiğini ve bazı uçakların hasar gördüğünü duyurdu.
Saldırılar, Rusya’nın kuzeybatı, güneybatı ve doğusundaki iç bölgelere ulaşarak geniş bir etki yarattı. Ukrayna kaynaklı sosyal medya hesaplarında, Ukrayna ordusunun Rusya’ya yönelik büyük çaplı bir insansız hava operasyonu gerçekleştirdiği bildirildi.
Saldırılarda A-50 erken uyarı uçakları, Tu-95 ve Tu-22M3 bombardıman uçakları dahil olmak üzere 40’tan fazla Rus uçağının hasar aldığı ve bazı bombardıman uçaklarına yönelik saldırıların gerçekleştiği iddia edildi. Ukrayna kaynaklı görüntüler, bu saldırıların etkilerini hızla yayılarak dikkat çekti.
Saldırıların Murmansk, Ryazan, İrkutsk ve İvanovo bölgelerindeki Rus hava üslerine gerçekleştirildiği ileri sürüldü.
