Avrupa Birliği (AB) Komisyonu’nun Hazırlıklılık, Kriz Yönetimi ve Eşitlikten sorumlu Üyesi Hadja Lahbib, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü dolayısıyla Avrupa’da kadın haklarına yönelik kapsamlı bir rapor sunmuştur. Bu rapor, kadınların haklarının korunmasına yönelik bir yol haritası niteliği taşımakta ve AB ülkelerinde mevcut durumun iyileştirilmesi üzerinde durmaktadır.
Lahbib, sunumu esnasında cinsiyete dayalı şiddet, sağlık hizmetlerinde ayrımcılık, ücret eşitsizliği ve siyasette cinsiyet eşitsizliği gibi önemli konulara dikkat çekerek, bu meselelerin AB ülkelerinde nasıl geliştirilebileceğine dair önerilerde bulunmuştur.
Özellikle dikkat çekici bir istatistik sunarak, AB’de her üç kadından birinin fiziksel veya cinsel şiddete maruz kaldığını ifade etmiştir. Lahbib, bu durumu “bir zehir” olarak tanımlamış ve AB’ye yıllık maliyetinin 290 milyar euro civarında olduğunu kaydetmiştir. Bu durumun, AB’nin rekabet gücünü, refahını ve sınırlı bütçelerini olumsuz etkilediğini belirtmiştir.
Lahbib’in sunduğu raporda, kadınlara yönelik şiddetin boyutlarını ortaya koyan bazı rakamlar yer almıştır. Rapora göre, AB’de her üç kadından biri fiziksel ve/veya cinsel şiddete maruz kalmakta, her beş kadından biri ise partneri veya bir akrabası tarafından fiziksel veya cinsel şiddet yaşamaktadır. Ayrıca her sekiz kadından biri cinsel şiddete tabi tutulmakta. Bu yaşananlar, özellikle dijital alanda kendini gösteren yeni şiddet türleriyle daha da artmaktadır. Kadınlara yönelik şiddetin yıllık maliyetinin yaklaşık 289 milyar euro olduğu öngörülmektedir.
Sağlık alanında da önemli bir eşitsizlik olduğuna dikkat çeken Lahbib, kadınların kalp krizi gibi sağlık sorunlarından erkeklerden daha yüksek oranlarda hayatını kaybettiğini belirtti. Bu durumun nedeninin ise tıbbi araştırmaların tarihsel olarak erkeklere öncelik vermesi olduğunu vurgulamıştır. Bu, yalnızca bilim alanında bir eksiklik değil, aynı zamanda sağlık hizmetlerinde eşitlik sağlanamamasının ve bu durumun birçok yaşamın sona ermesine neden olmasının bir göstergesidir.
Ücret eşitsizliği konusuna da değinen Lahbib, 2025 yılında bile kadınların aynı iş için erkeklerle aynı ücreti alamadığını ifade etti. Kadınların saat başına ortalama yüzde 12 daha az ücret aldığını belirterek, bu durumun geçen yıla göre biraz daha iyiye gittiğini ancak hala istenen seviyede olmadığını söylemiştir.
Dünya çapında yaklaşık 200 devlet başkanından yalnızca 28’inin kadın olduğunu ifade eden Lahbib, bu gidişatla cinsiyet dengesinin sağlanması için 130 yıl daha geçmesi gerektiğini dile getirmiştir. Bu da kadınların üst düzey yönetim pozisyonlarında daha fazla temsil edilmesi gerektiğine dair acil bir çağrı niteliği taşımaktadır.
Sunmuş olduğu yol haritası, cinsiyete dayalı şiddetin durdurulması, en yüksek sağlık standartlarının sağlanması, eşit ücret ve ekonomik güçlenme, iş-yaşam dengesi ve bakım hizmetleri, eşit istihdam fırsatları ve uygun çalışma koşulları, kaliteli ve kapsayıcı eğitim, siyasi katılım ve eşit temsil ile kadın haklarını koruyan kurumsal mekanizmalar gibi konuları kapsayan uzun vadeli politika hedeflerini içermektedir. Bu hedeflerin gerçekleştirilmesi, kadınların toplumsal yaşamda daha aktif rol alması ve eşit şartlarda yaşaması açısından kritik öneme sahiptir.
