Kızamık: Bulaşıcı Hastalık ve Korunma Önlemleri
Kızamık, özellikle çocuklar üzerinde oldukça tahrip edici etkiler yaratan bir virüs kaynaklı hastalıktır. Uzmanlar, kızamığın iki doz aşı ile önlenebileceğini vurgulamakta ve toplumda aşıdan kaçınılmaması gerektiğini hatırlatmaktadır. Aşılamanın artırılması, bu ölümcül virüsün en savunmasız bireylere zarar vermesini engelleyebilir. Türkiye’de ise aşı karşıtlığı nedeniyle, çocukların sağlığı tehlikeye girmekte ve bu konuda çeşitli açıklamalar yapılmaktadır.
Kızamık Bulaşma Yöntemleri
Kızamık, yüksek oranda bulaşıcı bir hastalıktır. Bunun en yaygın bulaşma yöntemi hava yoluyla gerçekleşir. Enfekte bir kişi öksürdüğünde, hapşırdığında veya konuştuğunda, virüs havaya yayılarak diğer bireylere bulaşabilir. Bu virüs, doğrudan temasta da yayılabilir; yani enfekte kişinin burun akıntısı veya tükürüğüne temas eden yüzeylerden de virüs başkalarına geçebilir.
Bulaşma süresi oldukça dikkat çekicidir. Kızamık virüsü, hastalık belirtisi göstermeden birkaç gün önce bulaşabilir. Belirtilerin başlamasının ardından hastalık, ortalama dört gün süreyle bulaşıcı kalır. Kızamık aşısı, bu hastalıktan korunmanın en etkili yoludur ve aşılı bireylerde bağışıklık daha güçlüdür.
Kızamığın Belirtileri
Kızamık hastalığının belirti vermesi genellikle 10-14 gün süren bir kuluçka döneminden sonra gerçekleşir. İlk belirtiler soğuk algınlığına benzer ve şu şekildedir:
- Yüksek ateş (38-40 °C arası)
- Kuru ve sürekli öksürük
- Burun akıntısı veya tıkanıklığı
- Göz kızarıklığı ve sulanması (konjonktivit)
- Boğaz ağrısı
- Vücut ağrıları veya halsizlik
- Işığa duyarlılık (fotofobi)
Daha belirgin belirtiler ise kuluçka döneminin ardından 3-5. günlerde ortaya çıkar. Bunlar arasında Koplik lekeleri (ağız içinde görülen beyaz lekeler) ve döküntüler, özellikle yüz ve ardından vücutta yayılma eğilimindedir. Döküntüler genellikle 3-5 gün sürer ve ardından hafifler.
Kızamık Komplikasyonları
Kızamık, çoğu zaman hafif bir hastalık olarak başlasa da, özellikle çocuklar ve bağışıklık sistemi zayıf bireylerde ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Bu komplikasyonlar arasında orta kulak enfeksiyonu, zatürre, beyin iltihabı ve kızamık sonrası bağışıklık yetersizliği yer alır.
Kızamığa Yakalananlar İçin Öneriler
Kızamığa yakalanan bireylerin dikkatli olması ve aşağıdaki adımları takip etmesi önerilir:
- Doktora Başvurmak: Yüksek ateş veya diğer komplikasyon belirtileri söz konusu ise mutlaka doktora başvurulmalıdır.
- İzolasyon: Kızamık geçene kadar evde kalınmalı ve toplu alanlardan kaçınılmalıdır.
- Ateşi Kontrol Altına Almak: Bol sıvı tüketimi ve doktor önerisi ile ateş düşürücü ilaçlar kullanılabilir.
- Dinlenmek: Yeterli uyku ve dinlenme, iyileşmeyi hızlandırır.
Kızamık Aşısı ve Küresel Durum
Kızamık hastalığının önlenmesinde iki doz