TEKNOFEST KKTC’de, öğrenciler uçak kazalarını önlemek için geliştirdikleri yerli ve milli projeleri sergiledi. Uçak Teknolojisi programında eğitim alan öğrenciler, elektrik kesintilerinin neden olduğu kör iniş riskine karşı etkili çözümler geliştirdi.
Elektrik kesildiğinde pilotların yaşadığı zorluklara çözüm arayan öğrenciler, uçağın egzozundan çıkan atık ısıyı elektrik enerjisine dönüştüren özel bir kit tasarladı. Projenin ekibinden Muharrem Can, “Bu tür arızalar geçmişte birçok kazaya neden oldu. Çevre dostu ve geri dönüştürülebilir bir sistemi hayata geçirerek bu sorunu çözmeyi amaçlıyoruz. Projemiz, Türkiye’de havacılık alanında bir ilki temsil ediyor” şeklinde konuştu.
GREENTECH TAKIMI, YERLİ VE MİLLİ BİR KİT GELİŞTİRDİ
Türk Hava Kurumu Üniversitesi İzmir Havacılık MYO öğrencilerinden oluşan ‘Greentech’ ekibi, uçakların egzoz ısısını elektrik enerjisine dönüştüren bir kit geliştirdi. Elektrik kesildiğinde devreye giren bu yenilikçi sistem, uçağın aviyonik ve elektronik ekipmanını besleyerek pilotların kör iniş yapma riskini ortadan kaldırıyor. Proje, altı kişilik bir ekip tarafından bir yıldır yürütülüyor ve şu an patent aşamasında bulunuyor. Öğrenciler, geliştirdikleri kitin büyük bir potansiyele sahip olduğunu ifade ediyor.
ALTERNATÖR ARIZASININ YERİNE GEÇİYOR
Proje ekibinin bir üyesi Muharrem Can Yılmaz, hava araçlarında elektrik üretiminin alternatör adı verilen bir parça tarafından sağlandığını belirtti ve ekledi:
“Alternatör arızalandığında, uçak elektrik üretemez ve cihazlar çalışmaz hale gelir. Ürettiğimiz kit, elektrik üretip aviyonik sistemleri besleyecek. Tipik olarak, bu tür durumlar yaşandığında dijital göstergeler kapanır, bu da pilotun kör iniş yapmasına yol açar. Biz bu riskleri ortadan kaldırmak hedefindeyiz.”
“TÜRKİYE’DE HAVACILIKTA BİR İLKE İMZA ATTIK”
Yılmaz, devamında şunları söyledi:
“Havacılıkta elektrik arızalarından kaynaklanan kazaları inceledik. Mevcut çözümler bulunsa da, yenilikçi ve geri dönüştürülebilir bir yöntemi hayata geçirerek bu sorunları aşmayı amaçlıyoruz. Projemiz, Türkiye’de havacılık alanında bir ilktir. Kendi laboratuvarımızda yerli ve milli imkanlarla geliştirdiğimiz bu çözüm, ülkemizin havacılık sektörüne önemli bir katkı sağlıyor.”
“ATIK ISIYI VERİMLİ BİR ŞEKİLDE DÖNÜŞTÜRÜYORUZ”
Proje takım kaptanı Melike Şerif ise, projenin detaylarını aktararak, “Projemiz, piston motorlu eğitim uçaklarının egzozdan çıkan atık ısıyı elektrik enerjisine dönüştürmeyi hedefliyor. Peltier teknolojisi kullanarak, 250 derecelik sıcaklık farkından elektrik üretimi sağlıyoruz. Uçağın motoru çalıştığı süre boyunca bu sistem devrede ve aviyonik sistemlere sürekli enerji sağlıyor, bu da acil durumlarda güvenli inişi mümkün kılıyor” dedi.
“PİLOTLAR ÇİN KÖR İNİŞ KALKIŞ SONA ERİYOR”
Projenin danışmanı Yıldırım Karayel ise şu sözleri sarf etti:
“Uçaklardaki elektrik arızaları dijital ekranların kapanmasına yol açabilir, bu da pilotun irtifa ve uçuş bilgilerini görememesine neden olur. Geliştirdiğimiz sistem, egzozdan çıkan atık ısıyı elektrik enerjisine dönüştürerek aviyonik sistemleri besliyor ve bu riski ortadan kaldırıyor.”
PATENT AŞAMASINDA
Karayel, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Projemiz tamamen özgün ve diğer projelerden ayrışıyor. Türkiye’de daha önce benzer bir çalışma yapılmamış. Şu anda patent aşamasındayız ve bu süreçte 15 binden fazla takım başvurusu arasından dördüncü sırada finale kaldık.”
