Her yıl 9 Şubat, Dünya Sağlık Örgütü tarafından sigaranın insan sağlığı üzerindeki yıkıcı etkilerine dikkat çekmek, kullanımını azaltmak ve toplumda bilinç oluşturmak amacıyla “Dünya Sigarayı Bırakma Günü” olarak kutlanmaktadır. Bu özel gün, sigarayı bırakma konusunda bireylere yeni bir hayata başlama fırsatı sunmaktadır.
Dünya genelinde her gün ortalama 22 bin kişi, tütün ürünleri nedeniyle ortaya çıkan hastalıklar nedeniyle hayatını kaybederken, yıllık toplamda bu sayı 8 milyona çıkmaktadır. Bu ölümlerin büyük bir kısmı doğrudan tütün kullanımıyla ilişkilidir. Ancak, 1.2 milyon kişi de tütün ürünleri dumanına maruz kalma sebebiyle hayatını kaybetmektedir. Dolayısıyla, bu ölümlerden kaçınmak tamamen bireylerin tercihlerine bağlıdır.
Akciğer Kanserine Yakalanma Riski Yüksek
Tütün kullanan kişilerin akciğer kanserine yakalanma ya da bu hastalıktan ölme riskinin, tütün kullanmayanlara göre %15 ile %30 daha fazla olduğu istatistiklerle gösterilmektedir. Bu durumda, sigarayı bırakmak sağlık açısından büyük bir adım olacaktır.
Sigarayı Bırakmak İçin Ne Yapabilirsiniz?
Eğer sigarayı bırakmak istiyorsanız, atmanız gereken bazı adımlar bulunmaktadır: Öncelikle, sigarayı bırakma konusunda ciddi bir karar almalı ve bu kararlılığı sürdürmelisiniz. Destek gruplarına katılmak veya doktorlardan profesyonel yardım almak da bu süreçte önemli olacaktır. Nikotin değiştirme tedavileri, yani nikotin bantları veya sakızları gibi ürünler, bırakma sürecinde yardımcı olabilir. Ayrıca, belirli ilaçlar da bu süreçte destek olabilir.
Bırakma tarihini planlayın ve bu tarihe odaklanmak motivasyonunuzu artırabilir. Ortam ve tetikleyicileri tanımlamak, sigara içme isteğini tetikleyen durumları belirlemenize yardımcı olabilir. Aileniz, arkadaşlarınız ya da sevdiklerinizden destek isteyerek bu süreci daha da kolaylaştırabilirsiniz. Stres yönetimi tekniklerini uygulamak, düzenli egzersiz yapmak ve sağlıklı beslenmek, sigarayı bırakma sürecini destekleyecektir.
Bırakma sürecinde geri dönme olasılığına hazırlıklı olmak önemlidir. İlk denemeniz başarısız olursa, endişelenmeyin; birçok insan birden fazla deneme yapabilmektedir. Kendinizi başarılı olduğunuz her aşama için ödüllendirmek, motivasyonunuzu artıracaktır. Son olarak, sigarayı bırakmanın uzun vadeli sağlık faydalarını düşünmek, sürecin pozitif ve iyimser bir şekilde sürdürülmesine yardımcı olacaktır.
Uzmanların Görüşleri
Medipol Mega Üniversite Hastanesi’nden Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Mehmet Bayram, sigaranın akciğerlere girdiğinde kan dolaşımına geçerek vücudun diğer bölgelerine de zarar verdiğini belirtiyor. Sigarayla bağlantılı olarak gelişen hastalıklar arasında akciğer kanseri, KOAH ve kronik bronşit gibi daha fazla hastalık sayılabilir. Sigara, mesane, böbrek ve bağırsak kanseri gibi hastalıkların yanı sıra kalp-damar sorunlarına da yol açmaktadır.
Ülkemizde sigara içme oranın oldukça yüksek olduğunu belirten Bayram, Türkiye’nin dünyada en çok sigara tüketilen 10 ülkeden biri olduğunu ifade ediyor. Çocuk yaşta sigara alışkanlığının artması ise alarm verici bir durum. Bu nedenle sigara ile mücadelenin en büyük önceliğinin çocuklar olması gerektiğini savunuyor. İngiltere’de uygulanan, 2009 ve sonrası doğan çocuklara sigara satışı yasağının Türkiye’de de hayata geçirilmesi