Tarım sektöründe dijitalleşme giderek daha fazla önem kazanıyor. Bu bağlamda yenilikçi teknolojilere olan gereksinim artış gösteriyor. Ankara Üniversitesi Tarım Makineleri ve Teknolojileri Mühendisliği Bölümü öğrencileri tarafından oluşturulan YASUN Takımı, tarımda dijitalleşmeyi desteklemek amacıyla Ar-Ge çalışmaları gerçekleştirerek sektöre katkıda bulunuyor.
Takımın geliştirdiği Bögü isimli insansız otonom tarım robotu dikkat çekici bir yenilik olarak öne çıkıyor. Görüntü işleme teknolojisi sayesinde, Bögü yabancı otları kültür bitkilerinden ayırabiliyor. Bu robot, yalnızca yabancı otlara ilaç püskürtmek suretiyle bitkilere ve toprağa zarar vermeden tarım alanlarını korurken, ilaç maliyetlerinin de azaltılmasına katkı sağlıyor.
“DİJİTALLEŞMEYİ SEKTÖRE YANSITIYORUZ”
Ankara Üniversitesi Tarım Makineleri ve Teknolojileri Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ahmet Çolak, tarım alanındaki hızlı gelişmelere ve akıllı tarım uygulamalarına vurgu yaptı. Sensörler, coğrafi bilgi sistemleri ve iklim verilerinin birlikte yönetildiğini belirten Çolak, Türkiye’nin su fakiri bir ülke olduğunu hatırlatarak, suyun verimli kullanımının büyük önem taşıdığını ifade etti. Tohum, gübre ve ilaçların miktarlarının da değişken olması gerektiğini belirtti; bunun teknolojik gelişim gerektirdiğini ekledi. Dijitalleşmenin bu unsurları etkili bir şekilde yönetmekte önemli bir rol oynadığını vurguladı ve veri yönetiminin bu sistemin temel unsuru olduğunu belirtti.
Çolak, pancar ve havuç hasadından, toprak işleme ve ekime kadar birçok alanda yeni makineler geliştirdiklerini ve otonom makinelerin bu teknolojilerin bir parçası haline geldiğini ifade etti.
YENİ TARIM TEKNOLOJİLERİ VE UYGULAMALARI
Çolak, tarımda dijitalleşmenin geldiği noktayı şu sözlerle özetledi:
Görüntü işleme teknikleri, yapay zeka, makine öğrenmesi, derin öğrenme ve makine görüsü gibi teknolojiler ile hasat zamanı, rekolte, hastalık ve zararlı tespiti gibi işlemler artık elektronik gözler aracılığıyla gerçekleştiriliyor. Türkiye’deki akademik kadro, global gelişmelere ayak uydurmak ve tarım sektörünü modernize etmek için sürekli çalışıyor.
SERİ ÜRETİMİ YAPILACAK
Prof. Dr. Ahmet Çolak, 2022’de katıldıkları TEKNOFEST etkinliğinin kendilerine önemli katkılar sağladığına dikkat çekti. Bu etkinlikte birçok şey öğrendiklerini ifade eden Çolak, YASUN Takımı tarafından geliştirilen Bögü makinesinin TEKNOFEST’te tanıtıldığını ve bu teknolojinin tarımda devrim niteliğinde bir adım olduğunu söyledi. Bögü, tarlada bitkileri yabancı otlardan ayırarak yalnızca yabancı otlara ilaç püskürtebilen bir sistemdir. Yarı otonom olarak geliştirilen bu makine, görüntü işleme teknolojisi kullanılarak tasarlanmış durumda.
Çolak, bu proje ile TürkTraktör firmasıyla işbirliği yaparak 5 mezunlarını istihdam ettiklerini ve onlara özel bir Ar-Ge birimi kurduklarını açıkladı. Bu birimde Bögü ile başlatılan süreç, zamanla bir tarla robotuna dönüşmüş durumda. TürkTraktör, iki yıl içinde kendi markasıyla bu robotu seri üretime sokmayı planlıyor ve Türkiye’nin tarım alanlarında bu robotların aktif olarak kullanılacağını belirtti.
HAYVANCILIKTAN MEYVE AĞAÇLARINA DİJİTAL ÇÖZÜMLER
Çolak, dijitalleşmenin yalnızca tarım alanıyla sınırlı kalmadığını, aynı zamanda hayvancılık sektörüne de yayıldığını vurguladı. Yem, süt sağımı ve buzağı besleme gibi süreçler için çeşitli robotik cihazlar geliştirdiklerini ifade etti. Ayrıca, meyve ağaçlarındaki tozlaşma problemlerine karşı dronlarla tozlama yapıldığını ve bu tür teknolojilerin dijitalleşmenin temel bir parçası olduğunu belirtti. Dronlarla arazilerde topladıkları verilerin oldukça önemli olduğunu da sözlerine ekledi.
Bu yılki TEKNOFEST’e de katılacaklarını belirten Çolak, “Öğrencilerimiz çevre kontrol ve veri toplama sistemleriyle TEKNOFEST’e katılacak. Biz de akıllı sulama sistemleriyle orada olacağız” dedi.
YENİ PROJE: EKİNAZÖR
Çolak, öğrenci ekibinin Ekinazör adını verdikleri yeni bir projeye başladıklarını duyurdu. Bu projede ilaç püskürtme yerine çapa kullanımı öne çıkıyor. Ekinazör, yabancı otları hızlı bir biçimde tanıyıp, çapa ile bitkilerin köklerini topraktan uzaklaştırma görevini üstleniyor. Sistemde görüntü işleme ve makine öğrenmesi teknolojileri kullanılıyor. Yabancı otları doğru bir şekilde tanıyabilmek için, sistemin bu bitkileri hızla ayırt etmesi gerekiyor. Ayrıca bu projede su yönetiminin de büyük bir öneme sahip olduğuna dikkat çekti.
Çolak, bu tür projelerin geliştirilmesinde gençlere büyük bir güven duyulması gerektiğini ve onlara her türlü desteğin sağlanmasının önemine vurgu yaptı. İnovasyon ve akran eğitimi birimi kurduklarını, dekanlık ve rektörlük tarafından da desteklendiklerini ancak daha fazla desteğe ihtiyaçları olduğunu belirtti. Öğrencilerin, kendilerinin ve sponsorların yardımıyla projelerine devam ettiğini ifade eden Çolak, firmalara şu çağrıyı yaptı: “Üniversitelerde benzer çalışmalar yapılıyor. Gençlere destek vermek, ülkemizin geleceği için kritik öneme sahiptir. Gençlerimizin yazılım alanında dünyayla rekabet edebilecek kadar zeki bir potansiyeli var.”
Çolak, devletin ve sektörün tarımda teknolojiye olan desteklerini artırmaları gerektiğinin altını çizerek, “Tarıma teknoloji damgasını vurdu” sözleriyle açıklamalarını tamamladı.
