Libya’nın başkenti Trablus’ta 12 Mayıs’ta bir milis liderinin öldürülmesiyle birlikte olaylar patlak verdi.
Yaşanan bu olayların ardından varılan ateşkes, şu anda geçici bir duraksama ile devam ediyor.
Ancak hükümet güçleri ile milis grupları arasındaki ateşkes anlaşmasının oldukça kırılgan olduğu düşünülmekte.
Hükümet, tüm milis gruplarını ortadan kaldırarak güvenlik güçlerinin devlet otoritesini sağlamaya çalışırken, milis gruplar ise “güvenlik güçleri” adı altında varlıklarını sürdürme çabası içindeler.
Son 10 günde başkent Trablus’ta yaşanan olayları 7 maddede özetlemek mümkün.
1-) OLAYLAR NASIL BAŞLADI?
Başkentteki güçlü milis gruplarından biri olan İstikrarı Destekleme Birimi’nin lideri Abdulgani Kikli’nin öldürüldüğüne dair fotoğrafların sosyal medyada paylaşılması, olayların fitilini ateşledi.
Başlangıçta, çatışmalar yalnızca hükümet güçleri ile Ebu Selim bölgesindeki Gıneyve milisleri arasında meydana geldi.
Hükümet güçleri, Gıneyve milislerine ait tüm karargahları ele geçirerek Ebu Selim bölgesinde kontrolü sağlayabildi.
2-) ABDULGANİ KİKLİ NASIL ÖLDÜRÜLDÜ?
Kikli’nin ölümüne dair resmi bir açıklama yapılmadığı için olayın nasıl gerçekleştiği belirsizliğini koruyor.
Ancak yerel haber kaynakları, Kikli’nin hükümetin askeri yetkililerinin katıldığı bir güvenlik toplantısının ardından hayatını kaybettiği iddiasında bulunuyor.
Libya ordusu 444. Tugay Komutanı Mahmud Hamza, sosyal medya üzerinden Kikli’nin öldürülmesiyle ilgili ipucu veren bir mesaj paylaştı ve gece Tikbali Kampı’ndaki olayların bir ihanetin sonucu olduğunu dile getirdi.
3-) NEDEN YENİDEN ÇATIŞMALAR BAŞLADI?
Savunma Bakanlığı, hükümetin başkentteki güvenliğin yalnızca polis ve askerin sorumluluğunda olmasını sağlamak amacıyla yeni kararlar aldı.
Bu durum, diğer bir milis grup olan Rada’nın 13 Mayıs gecesi hükümet güçleri ile çatışmaya girmesine neden oldu.
Çatışmalar gece boyunca sürerken, 14 Mayıs öğle saatlerinde hükümet güçleri ile Rada arasında bir ateşkes ilan edildi.
4-) ÇATIŞMALARIN HAFTER YÖNETİMİYLE İLGİSİ VAR MI?
Trablus’taki çatışmalar, hükümet güçleri ile Gıneyve ve Rada milis grupları arasında yaşandı.
Bu çatışmaların, ülkenin doğusunda bulunan silahlı güçlerin lideri Halife Hafter ile doğrudan bir ilişkisi olmadığını belirtmek gerekir.
Ancak, Abdulhamid Dibeybe hükümetine yakın kaynaklar, Hafter’in hükümet karşıtı ve bazı milis gruplara destek verdiğini öne sürüyor.
5-) İKİ BAKAN NEDEN İSTİFA ETTİ?
Rada milislerinin kontrolündeki alandan olan Yerel Yönetimler Bakanı Bedreddin et-Tumi ve İskan Bakanı Ebubekir el-Gali, sosyal medya üzerinden istifa ettiklerini duyurdu.
Ulusal Birlik Hükümeti, bakanların istifasını yalanlayarak onlara baskı yapıldığını belirtti.
Hükümet, 18 Mayıs’ta yaptığı açıklamada tüm bakanlıkların çalışmalarına devam ettiğini duyurdu.
6-) HÜKÜMETİN MİLİS GRUPLARINA YAKLAŞIMI NEDİR?
Ateşkesin ardından, Başbakan Dibeybe yaptığı açıklamada, başkentin milis gruplardan kurtulma umudu doğduğunu ifade etti.
Milis mensuplarını devlet kurumlarına katılmaya ve haklarını hukuki yollarla elde etmeye davet eden Dibeybe, yasa dışı davranış gösterenleri ise dışlayacaklarını belirtti.
7-) HÜKÜMET KARŞITI GRUPLARIN GÖSTERİLERİ DEVAM EDİYOR MU?
Ateşkesin ardından sükunetin sağlanmasının ardından Rada ve Gıneyve milislerinin bulunduğu bölgelerde bazı gruplar 16 Mayıs’ta Şehitler Meydanı’nda gösteri düzenledi.
Gösteriler, 17 Mayıs’ta da devam etti ancak katılımcı sayısı giderek azaldı; dün ise başkentte herhangi bir gösteri gerçekleşmedi.
Trablus’taki ateşkese tarafların şu ana kadar uyduğu gözlemlense de, güvenlik durumunun “kırılgan” olduğu nedeniyle yeni gelişmeler yaşanmasından endişe ediliyor.