20 Ocak’ta Beyaz Saray’daki başkanlık görevi için ikinci kez koltuğuna oturan Donald Trump, bugün itibarıyla görev süresinin 100’üncü gününü geride bırakıyor.
İlk 100 gününde seçim kampanyasında vaat ettiği tarifelerdeki değişiklikleri hayata geçiren Trump, bu durumun küresel ekonomide önemli etkiler yarattığını belirtiyor.
“Önce Amerika” sloganıyla yola çıkan Trump, ülkedeki dış ticaret açığını azaltmak, yerli üretimi desteklemek ve haksız ticaret uygulamalarına karşı önlem almak amacıyla yeni tarifeleri açıkladı.
KARŞILIKLI TARİFELERLE ABD’NİN TÜM TİCARET PARTNERLERİNİ HEDEF ALDI
Görev süresinin ilk 100 gününde Kanada, Meksika ve Çin gibi önemli ticaret ortaklarına yönelik tarifeler uygulamaya koyan Başkan Trump, çelik, alüminyum ve otomobil gibi stratejik sektörleri hedef alan adımlarla dikkatleri üzerine çekti.
Ticaret politikasındaki en çarpıcı adımını 2 Nisan’da atan Trump, bu günü “Kurtuluş Günü” olarak tanımlayarak karşılıklılık esasına dayalı tarifeleri duyurdu.
Temel tarife oranının yüzde 10 olacağını açıklayan Trump, diğer ülkelerin uyguladığı tarifeleri ve tarife dışı engelleri göz önünde bulundurarak, ülkelere göre değişen gümrük vergisi oranlarını da belirtti.
GÜMRÜK VERGİLERİ TOPLAMDA YÜZDE 245’İ BULDU
Özellikle Çin’e yönelik getirilen tarifelerin, fentanil krizi gerekçesiyle uygulanan vergiler sonucu yüzde 145’e ulaştığı bildiriliyor.
Çin’den ithal edilen bazı ürünlere yönelik gümrük vergileri ise daha önce yürürlükte olan tarifelerle birlikte toplamda yüzde 245’i aşmış durumda.
ÇELİŞKİLİ AÇIKLAMALAR KÜRESEL PİYASALARDA BELİRSİZLİK YARATTI
Kanada ve Meksika’ya yönelik tarifelerde sağlanan geçici muafiyetler, ABD-Meksika-Kanada Anlaşması (USMCA) çerçevesinde belirli ürünlere esneklik tanınmasını sağlarken, tarifelerin 90 gün süreyle durdurulması, Trump’ın sert ticaret politikalarını dengeleme çabasını sergiliyor.
Ancak bu tarifelerin, ABD’nin ticaret partnerleriyle olan ilişkilerinde gerginliğe yol açması ve tarifelerle ticaret müzakereleri konusundaki çelişkili açıklamalar, küresel piyasalarda belirsizlik yarattı.
HENÜZ BİR ANLAŞMA HABERİ GELMEDİ
Müzakerelerin nasıl ilerlediği ve Çin ile görüşmelerin gerçekten başlayıp başlamadığı hakkında belirsizlik sürerken, henüz bir anlaşma haberi duyurulmadı.
Trump, bu politikaların Amerikan işçisini ve ekonomisini koruma amacı taşıdığını sürekli vurgularken, ekonomistler bu tarifelerin Amerikalı tüketicilere artan maliyetler ve enflasyon olarak yansıyabileceğine dikkat çekiyor.
TARİFELER ABD EKONOMİSİNDE RESESYON RİSKİNİ ARTIRIYOR
Ayrıca, tarife politikalarının ABD ekonomisinde resesyon riskini artırabileceği değerlendiriliyor.
Trump’ın ticaret vizyonunun, ekonomide korumacılığın sınırlarını zorlayarak küresel ticaret düzeninde yeni bir dönemi başlatacağı ifade ediliyor.
TRUMP’IN 100 GÜNDE ATTIĞI ADIMLAR
ABD Başkanı Trump yönetiminin 100 günde ticaret politikasında attığı adımlar özetle şu şekilde:
20 Ocak:
Beyaz Saray, ticaret politikası önceliklerinin belirlendiği “Önce Amerika Ticaret Politikası Genelgesi”ni yayımladı ve haksız ticaret uygulamalarının incelenmesi için federal kurumların 1 Nisan’a kadar gereken incelemeleri yapmalarını istedi.
1 Şubat:
Trump, fentanil ve göçmen sorununu gerekçe göstererek Kanada ve Meksika’dan ithal edilen ürünlere yüzde 25, Çin’den ithal edilen ürünlere ise yüzde 10 ek gümrük vergisi getiren kararnamesini imzaladı.
Kararnamesi uyarınca, Kanada’dan ithal edilen enerji kaynaklarına yüzde 10 oranda daha düşük tarife uygulanacağı duyuruldu ve bu tarifelerin 4 Şubat’ta yürürlüğe gireceği belirtildi.
Kararnamede, diğer ülkelerin misilleme yapması halinde tarifelerin artırılabileceği vurgulandı.
3 Şubat:
Trump, Meksika’nın sınır güvenliğini artırması karşılığında bu ülkeye uygulanan yüzde 25’lik gümrük vergisini bir ay süreyle askıya aldığını bildirdi.
Kanada’ya yönelik gümrük vergilerinin de benzer bir süreyle durdurulacağı açıklandı.
4 Şubat:
ABD’nin 1 Şubat’ta açıkladığı Çin’den ithal edilen ürünlere yönelik yüzde 10 oranındaki gümrük vergisi uygulaması yürürlüğe girdi.
10 Şubat:
Çelik ve alüminyum ithalatına yüzde 25 gümrük vergisi uygulanmasına ilişkin kararnameler imzalandı. Bu vergilerin 12 Mart’ta yürürlüğe girmesi bekleniyor.
13 Şubat:
Trump, karşılılığa dayalı gümrük vergileri uygulama planını açıklayarak, “Ülkeler ABD’ye ne uygularsa, biz de aynı şekilde karşılık vereceğiz,” ifadelerini kullandı.
21 Şubat:
Yabancı hükümetler tarafından getirilen dijital hizmet vergileri de dahil olmak üzere karşılık verici adımlar değerlendirilecek.
25 Şubat:
Trump, Ticaret Bakanlığına bakır ithalatını incelemek üzere bir soruşturma başlatma talimatı veren kararnamesini imzaladı.
1 Mart:
Trump, Ticaret Bakanlığına kereste ithalatının ABD ulusal güvenliğine tehdit oluşturup oluşturmadığını belirlemek üzere bir soruşturma yürütme talimatı veren bir kararname imzaladı.
4 Mart:
Kanada ve Meksika’dan ithal edilen mallara yönelik gümrük vergileri yürürlüğe girdi. Ek olarak, Çin’e yönelik yüzde 10’luk gümrük vergisi artırılarak yüzde 20’ye çıkarıldı.
6 Mart:
Meksika ve Kanada’ya uygulanan tarifelerde USMCA uyumlu mallar 2 Nisan’a kadar muaf tutulma kararı alındı.
12 Mart:
10 Şubat’ta açıklanan çelik ve alüminyum ithalatına dair yüzde 25’lik tarife yürürlüğe girdi.
25 Mart:
Venezuela’dan petrol veya gaz satın alan ülkelere, 2 Nisan’dan itibaren yüzde 25 tarife getirileceği bildirildi.
26 Mart:
Trump, otomobiller ve hafif ticari araçlara yönelik yüzde 25 gümrük vergisi uygulanmasına ilişkin bir kararname imzaladı.
2 Nisan:
Karşılıklılık esasına dayalı tarifelerin uygulanmasına yönelik kararname imzalanarak, temel gümrük vergisi oranı yüzde 10 olarak belirlendi.
3 Nisan:
İthal otomobil ve hafif ticari araçlara yönelik yüzde 25’lik gümrük vergisi yürürlüğe girdi.
5 Nisan:
Karşılıklılık esasına dayalı yüzde 10’luk temel gümrük vergisi uygulaması başladı.
8 Nisan:
Çin’e yönelik ek gümrük vergileri, hükümet tarafından hazırlanan düzenleme ile iyi tarife oranı olarak yüzde 50’ye çıkarıldı.
9 Nisan:
Ek tarifeler yürürlüğe girdi, bu süre zarfında Türkiye gibi diğer ticaret ortaklarına yönelik tarife uygulamaları 90 gün süreyle durduruldu.
11 Nisan:
ABD yönetimi, belirli teknoloji ürünlerini ek gümrük vergilerinden muaf tuttu.
14 Nisan:
İthal ilaçlar ve yarı iletkenlerin ulusal güvenliğe etkileri için ayrı bir iki aşamalı soruşturma başlatıldı.
15 Nisan:
Trump, kritik mineraller ve nadir toprak elementleri ithalatının incelenmesine yönelik bir kararı imzaladı.
17 Nisan:
ABD Ticaret Temsilciliği, Çin merkezli gemi sahiplerinden ücret alınmasına yönelik bir plan açıkladı.
22 Nisan:
Orta ve ağır vasıta kamyonlarının ithalatının ulusal güvenliğe etkileri hakkında soruşturma başlatıldı.
