2021 yılında, Türkiye’deki yabancı kontrolündeki girişim sayısı 7 bin 424 olarak kaydedilirken, bu sayı 2022 yılında 8 bin 134’e yükselmiştir. Yabancı kontrollü girişimler, toplam cironun 2021 yılında yüzde 12,9’unu, 2022 yılında ise yüzde 12,7’sini temsil etmiştir.
Yabancı Kontrollü Girişim İstatistikleri (IFATS), yurtiçinde faaliyet gösteren fakat doğrudan veya dolaylı olarak yabancı kontrolünde bulunan girişimlerin bilgilerini içeren özel bir istatistiktir. Bu veriler, Avrupa İş İstatistiklerine (EBS) uygun olarak derlenmektedir. Avrupa Parlamentosu ve Konsey Yönetmeliği olan 2019/2152 sayılı düzenleme ve bu düzenlemenin uygulama yönetmeliği olan 2020/1197 sayılı Komisyon Uygulama Yönetmeliği çerçevesinde teknik düzenlemeler belirlenmiştir.
İstatistikte yer alan ekonomik göstergeler, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından toplanan “Yapısal İş İstatistikleri” kapsamında yer alan girişim verilerinden elde edilmektedir. Bu veriler, ülke ekonomisinin yabancı yatırımlar karşısındaki durumunu anlamak açısından kritik bir öneme sahiptir.
2022 yılında, tütün ürünleri imalatı sektörünün yabancı kontrollü girişimlerin ciro payı, yüzde 92,3 ile en yüksek oranı oluşturmuştur. Bu sektörü, yüzde 40,2 ile sigorta, reasürans ve emeklilik fonları sektörleri takip etmektedir. Bu durum, yabancı yatırımların belirli sektörlerde yoğunlaştığını göstermektedir.
Yabancı kontrollü girişimlerin sahip olduğu en büyük paya sahip ülke ise Almanya’dır. Yabancı kontrolünde olan 8 bin 134 girişimden 1.131’i Almanya tarafından kontrol edilmekte ve bu girişimlerin 2022 yılındaki toplam ciro içindeki payı yüzde 12,6 olarak kaydedilmiştir. Ayrıca, Birleşik Krallık kontrolündeki 627 girişimin yabancı kontrollü toplam cirodaki payı yüzde 11,7, ABD kontrolündeki 876 girişimin payı ise yüzde 10,6 olarak belirlenmiştir.
Sonuç olarak, Türk ekonomisinde yabancı kontrolündeki girişimlerin artışı, uluslararası yatırımlar ile ticaretin dinamiklerini etkilemektedir. Bu durum, yatırımcılar için Türkiye’nin ekonomik yapısını derinlemesine analiz etme gerektiriyor. Dolayısıyla, yabancı yatırımların çeşitliliği ve payı, ülke ekonomisinin daha geniş ve sürdürülebilir bir büyüme seviyesine ulaşmasına katkı sağlamak için büyük bir önem taşımaktadır.
